Η λογιστική του πλήθους και μανία των αριθμών…
Άσχετα με το τι «ισχυρίζεται» ο τραπεζικός λογαριασμός του καθενός, το ζητούμενο για ένα κερδοσκόπο του χρηματιστηρίου μετά από κάθε κύκλο ανόδου και πτώσης είναι το τι έμαθε. Μπορεί να αποκόμισε δισεκατομμύρια και να μην κατάλαβε το πως και το γιατί. Δηλαδή να τον ευνόησε η τύχη. Αυτός ο τύπος κερδισμένου επί της ουσίας είναι άτυχος, γιατί αργά η γρήγορα θα τα χάσει πάλι. Δεν υπάρχει χειρότερο όπλο αυτοκαταστροφής από τα πολλά χρήματα στα χέρια ενός ανθρώπου που τα κέρδισε χωρίς κόπο και άρα δεν διαθέτει την ωριμότητα να τα διαχειριστεί.
Μπορεί κάποιος άλλος να μην κέρδισε τίποτα αλλά να κατάλαβε γιατί έχασε. Αυτός αργά η γρήγορα είναι καταδικασμένος να κερδίσει στο χρηματιστήριο.
Στο μυαλό μου δύο είναι οι χαρακτηριστικοί τύποι που έχουν αποτυπωθεί κατά την περίοδο 1997-2001. Ο ένας είναι ο υπερλογικός επενδυτής, επαγγελματίας τις περισσότερες φορές που στο 100% της απόδοσης απεχώρησε από τη αγορά την Άνοιξη του 1998, όταν ο Δείκτης πλησίασε τις 2000 μονάδες. Ο άλλος είναι ο υπερπαράλογος που κατά την περίοδο της διόρθωσης σε κάποια περιφερειακά χαρτιά στο μείον 30-50% τοποθέτησε πάλι όλο του το χαρτοφυλάκιο και σε αρκετές περιπτώσεις δανείστηκε κιόλας. Μετά διαπίστωσε ότι μπορεί να πέσουν μέχρι και 95%.
Ο πρώτος δεν μέτρησε σωστά την ακατανόητη και παράλογη πλευρά της αγοράς. Αυτή η οποία εξαρτάται απλά και μόνο από την ψυχολογία του μανιασμένου για εύκολο κέρδος πλήθους.
Ο δεύτερος δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι σε μια αγορά η οποία βρίσκεται υπό το καθεστώς της μανίας όπως δεν υπάρχουν όρια προς τα πάνω έτσι δεν υπάρχουν και προς τα κάτω.
Άρα, αποφεύγεις καν να ακουμπήσεις, πόσο μάλλον να πιάσεις ένα γυμνό μαχαίρι που πέφτει.
Το συμπέρασμα είναι ότι στο ξέσπασμα του ανοδικού κύκλου οφείλουμε να μετριάζουμε τις επαφές με την λογική και να φροντίζουμε να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από το πλήθος. Όταν δε προκύψουν τα πρώτα δείγματα ότι η διόρθωση ξεκίνησε οφείλουμε να είμαστε πιο συντηρητικοί απ’ ότι απαιτεί και η πιο αυστηρή λογική. Πρέπει να φροντίζουμε να βρισκόμαστε πολλά βήματα μακριά από το πανικόβλητο πλήθος που ψάχνει για εξιλαστήρια θύματα. Πολλά ινδάλματα της ανόδου, επιχειρηματίες, χρηματιστές, κερδοσκόποι… που αποθεώνονταν χθες σαν αστέρια του ποδοσφαίρου ή της ροκ σκηνής πετροβολούνται κατά την πτώση. Το ψυχολογικό κλίμα στην πτώση μοιάζει με κινηματογράφο που έχει πιάσει φωτιά και όλες οι πόρτες είναι κλειστές.
Πιστεύω ακράδαντα στην άποψη ότι το χρηματιστήριο είναι 90% ψυχολογία και 10% όλα τ’ άλλα. Πριν λίγες μέρες έλαβα μια καλά εμπεριστατωμένη από άποψη επιχειρημάτων και φιλική επιστολή από τον αναγνώστη Π. Ο. Μου έγραφε ότι τον εκπλήσσει η αισιοδοξία μου για τις 6.000 μονάδες το 2006. Για να συμβεί αυτό μου γράφει θα πρέπει κατά μέσο όρο μέχρι τότε νάχουμε μια απόδοση της τάξης του 27,1% που το θεωρεί απίθανο, γιατί προϋποθέτει μια ανάλογων ρυθμών αύξηση της κερδοφορίας.
Κατ’ αρχήν εγώ δεν έγραψα ότι θα προσεγγίσει τις 6.000 μονάδες. Έγραψα θα τις αφήσει κατά πολύ πίσω. Σε ότι αφορά το χρόνο αυτό λογικά είναι στο 2007 συν πλην μια διετία.
Φυσικά δεν κάνω μια γραμμική προβολή της κερδοφορίας των εισηγμένων με βάση τα τωρινά κέρδη. Η φανταμενταλιστές είτε εγχώριοι είτε ξένοι που ορίζουν τα τελευταία 5 χρόνια στη Σοφοκλέους τιμές στόχους με βάση την λογιστική, δημιουργική ή όχι, μας έχουν διασκεδάσει αρκούντως.
Υπολογίζω την επόμενη χρηματιστηριακή έξαρση στη Σοφοκλέους σε αντιστοιχία πάντα με τις ξένες αγορές, με βάση την κοινή λογική ότι στα τελευταία 50 χρόνια έχουμε 1 έως δύο τέτοιες σε κάθε δεκαετία. Το γιατί είναι κατανοητό αλλά αποτελεί άλλη κουβέντα.
Τον τρόπο που τα κέρδη των επιχειρήσεων δικαιολογούν αυτές τις υπερβολές τον έχουμε δει και στη Σοφοκλέους και αλλαχού… Όταν ξεκίνησε ο κύκλος το 1997 είδαμε τα κέρδη των τραπεζών και των άλλων επιχειρήσεων στη συνέχεια να εκτοξεύονται με πολλαπλάσιους ρυθμούς από το 20% κατ΄έτος. Η αφορμή τότε ήταν η μείωση των επιτοκίων και το όραμα του Ευρώ. Την επόμενη φορά μπορεί να είναι η αύξηση των επιτοκίων, η έκθεση κάποιων επιχειρήσεων στις βαλκανικές αγορές(από πλευράς ανάπτυξης εκεί υπάρχουν τεράστια περιθώρια αφού το βιοτικό επίπεδο συγκρίνεται με αυτό της Ελλάδας στη δεκαετία του 50), η Ολυμπιάδα του 2004( πολλοί περιμένουν ότι το γεγονός αυτό θα παιχτεί πριν και γι’ ατό πιθανότερο είναι να παιχτεί μετά). Τέλος πάντως η χρηματιστηριακή ιστορία έχει δείξει ότι κάποια αφορμή θα βρεθεί. Έτσι γίνεται πάντα. Τώρα αν θα είναι το 2005 ή το 2009 αυτό περισσότερο θα εξαρτηθεί από το πότε θα ολοκληρωθεί η διόρθωση της αμερικάνικης «φούσκας» σε όλα τα αξιόγραφα.
Δημοσιεύτηκε στην Η στις 01/06/2002
Άσχετα με το τι «ισχυρίζεται» ο τραπεζικός λογαριασμός του καθενός, το ζητούμενο για ένα κερδοσκόπο του χρηματιστηρίου μετά από κάθε κύκλο ανόδου και πτώσης είναι το τι έμαθε. Μπορεί να αποκόμισε δισεκατομμύρια και να μην κατάλαβε το πως και το γιατί. Δηλαδή να τον ευνόησε η τύχη. Αυτός ο τύπος κερδισμένου επί της ουσίας είναι άτυχος, γιατί αργά η γρήγορα θα τα χάσει πάλι. Δεν υπάρχει χειρότερο όπλο αυτοκαταστροφής από τα πολλά χρήματα στα χέρια ενός ανθρώπου που τα κέρδισε χωρίς κόπο και άρα δεν διαθέτει την ωριμότητα να τα διαχειριστεί.
Μπορεί κάποιος άλλος να μην κέρδισε τίποτα αλλά να κατάλαβε γιατί έχασε. Αυτός αργά η γρήγορα είναι καταδικασμένος να κερδίσει στο χρηματιστήριο.
Στο μυαλό μου δύο είναι οι χαρακτηριστικοί τύποι που έχουν αποτυπωθεί κατά την περίοδο 1997-2001. Ο ένας είναι ο υπερλογικός επενδυτής, επαγγελματίας τις περισσότερες φορές που στο 100% της απόδοσης απεχώρησε από τη αγορά την Άνοιξη του 1998, όταν ο Δείκτης πλησίασε τις 2000 μονάδες. Ο άλλος είναι ο υπερπαράλογος που κατά την περίοδο της διόρθωσης σε κάποια περιφερειακά χαρτιά στο μείον 30-50% τοποθέτησε πάλι όλο του το χαρτοφυλάκιο και σε αρκετές περιπτώσεις δανείστηκε κιόλας. Μετά διαπίστωσε ότι μπορεί να πέσουν μέχρι και 95%.
Ο πρώτος δεν μέτρησε σωστά την ακατανόητη και παράλογη πλευρά της αγοράς. Αυτή η οποία εξαρτάται απλά και μόνο από την ψυχολογία του μανιασμένου για εύκολο κέρδος πλήθους.
Ο δεύτερος δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι σε μια αγορά η οποία βρίσκεται υπό το καθεστώς της μανίας όπως δεν υπάρχουν όρια προς τα πάνω έτσι δεν υπάρχουν και προς τα κάτω.
Άρα, αποφεύγεις καν να ακουμπήσεις, πόσο μάλλον να πιάσεις ένα γυμνό μαχαίρι που πέφτει.
Το συμπέρασμα είναι ότι στο ξέσπασμα του ανοδικού κύκλου οφείλουμε να μετριάζουμε τις επαφές με την λογική και να φροντίζουμε να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από το πλήθος. Όταν δε προκύψουν τα πρώτα δείγματα ότι η διόρθωση ξεκίνησε οφείλουμε να είμαστε πιο συντηρητικοί απ’ ότι απαιτεί και η πιο αυστηρή λογική. Πρέπει να φροντίζουμε να βρισκόμαστε πολλά βήματα μακριά από το πανικόβλητο πλήθος που ψάχνει για εξιλαστήρια θύματα. Πολλά ινδάλματα της ανόδου, επιχειρηματίες, χρηματιστές, κερδοσκόποι… που αποθεώνονταν χθες σαν αστέρια του ποδοσφαίρου ή της ροκ σκηνής πετροβολούνται κατά την πτώση. Το ψυχολογικό κλίμα στην πτώση μοιάζει με κινηματογράφο που έχει πιάσει φωτιά και όλες οι πόρτες είναι κλειστές.
Πιστεύω ακράδαντα στην άποψη ότι το χρηματιστήριο είναι 90% ψυχολογία και 10% όλα τ’ άλλα. Πριν λίγες μέρες έλαβα μια καλά εμπεριστατωμένη από άποψη επιχειρημάτων και φιλική επιστολή από τον αναγνώστη Π. Ο. Μου έγραφε ότι τον εκπλήσσει η αισιοδοξία μου για τις 6.000 μονάδες το 2006. Για να συμβεί αυτό μου γράφει θα πρέπει κατά μέσο όρο μέχρι τότε νάχουμε μια απόδοση της τάξης του 27,1% που το θεωρεί απίθανο, γιατί προϋποθέτει μια ανάλογων ρυθμών αύξηση της κερδοφορίας.
Κατ’ αρχήν εγώ δεν έγραψα ότι θα προσεγγίσει τις 6.000 μονάδες. Έγραψα θα τις αφήσει κατά πολύ πίσω. Σε ότι αφορά το χρόνο αυτό λογικά είναι στο 2007 συν πλην μια διετία.
Φυσικά δεν κάνω μια γραμμική προβολή της κερδοφορίας των εισηγμένων με βάση τα τωρινά κέρδη. Η φανταμενταλιστές είτε εγχώριοι είτε ξένοι που ορίζουν τα τελευταία 5 χρόνια στη Σοφοκλέους τιμές στόχους με βάση την λογιστική, δημιουργική ή όχι, μας έχουν διασκεδάσει αρκούντως.
Υπολογίζω την επόμενη χρηματιστηριακή έξαρση στη Σοφοκλέους σε αντιστοιχία πάντα με τις ξένες αγορές, με βάση την κοινή λογική ότι στα τελευταία 50 χρόνια έχουμε 1 έως δύο τέτοιες σε κάθε δεκαετία. Το γιατί είναι κατανοητό αλλά αποτελεί άλλη κουβέντα.
Τον τρόπο που τα κέρδη των επιχειρήσεων δικαιολογούν αυτές τις υπερβολές τον έχουμε δει και στη Σοφοκλέους και αλλαχού… Όταν ξεκίνησε ο κύκλος το 1997 είδαμε τα κέρδη των τραπεζών και των άλλων επιχειρήσεων στη συνέχεια να εκτοξεύονται με πολλαπλάσιους ρυθμούς από το 20% κατ΄έτος. Η αφορμή τότε ήταν η μείωση των επιτοκίων και το όραμα του Ευρώ. Την επόμενη φορά μπορεί να είναι η αύξηση των επιτοκίων, η έκθεση κάποιων επιχειρήσεων στις βαλκανικές αγορές(από πλευράς ανάπτυξης εκεί υπάρχουν τεράστια περιθώρια αφού το βιοτικό επίπεδο συγκρίνεται με αυτό της Ελλάδας στη δεκαετία του 50), η Ολυμπιάδα του 2004( πολλοί περιμένουν ότι το γεγονός αυτό θα παιχτεί πριν και γι’ ατό πιθανότερο είναι να παιχτεί μετά). Τέλος πάντως η χρηματιστηριακή ιστορία έχει δείξει ότι κάποια αφορμή θα βρεθεί. Έτσι γίνεται πάντα. Τώρα αν θα είναι το 2005 ή το 2009 αυτό περισσότερο θα εξαρτηθεί από το πότε θα ολοκληρωθεί η διόρθωση της αμερικάνικης «φούσκας» σε όλα τα αξιόγραφα.
Δημοσιεύτηκε στην Η στις 01/06/2002
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου