Οι κανόνες του χρηματιστηρίου

Με δυο λόγια, σύμφωνα με την εμπειρία μου γεγονότα που κάνουν αίσθηση και προκαλούν δονήσεις έχουν ως αποτέλεσμα μία στροφή 180 μοιρών στη χρηματιστηριακή τάση. Aς επιστρέψουμε στο παράδειγμά μας, στην κήρυξη του πολέμου το 1939. Aν τα χρηματιστήρια ανέβαιναν επί μήνες πριν την έναρξη του πολέμου, τότε κατά το ξεκίνημα των εχθροπραξιών θα συνέβαινε ένα γιγαντιαίο κραχ. Αντί του fait accompli θα είχαμε μία δραματικά κακή είδηση. 

O πόλεμος και η ειρήνη είναι φυσικά ακραίες περιπτώσεις. Tο φαινόμενο του fait accompli μπορεί να παρατηρηθεί όμως και σε πολλά άλλα πολιτικά και οικονομικά γεγονότα. Αυτή η παρατήρηση έχει επιβεβαιωθεί τόσο συχνά που την έχω σχεδόν αναγάγει σε κανόνα.  Θα ήθελα λοιπόν να καταλήξω στο ακόλουθο συμπέρασμα: η λογική σας στηρίζεται μόνο στις λεγόμενες βασικές αρχές, στα στατιστικά, οικονομικά, πολιτικά και λοιπά στοιχεία. Όλα όμως αυτά καλύπτονται από τους προαναφερθέντες τεχνικούς παράγοντες. Mε μία λέξη: οι συλλογισμοί σας ήταν πολύ θεωρητικοί και έτσι δεν συμφωνούν με τα δεδομένα της πράξης».

.............

Aς επιστρέψουμε όμως στην κερδοσκοπία σε τρεις φάσεις: φυσικά προκύπτει τώρα το ερώτημα σε ποια φάση βρίσκεται κανείς. Για αυτή την απάντηση δεν υπάρχει διδακτικό εγχειρίδιο, όπως δεν υπάρχει αλάνθαστη κερδοσκοπία. Oύτε υπάρχει κάποια μέθοδος την οποία μπορεί κανείς να εφαρμόσει στα τυφλά. Πρέπει από την εμπειρία μου να μαντέψω ποια είναι η κατάσταση. Πώς και με ποια ένταση θα αντιδράσει το κοινό; Πώς είναι η τεχνική δομή του χρηματιστηρίου, σε ποια χέρια βρίσκονται τα χαρτιά, τα κρατούν οι σταθεροί ή οι ασταθείς παίκτες του χρηματιστηρίου; ......................

Όποιος θέλει να προβλέψει τις τιμές των μετοχών ή τις τάσεις του χρηματιστηρίου με «επιστημονικές» μεθόδους είναι ή τσαρλατάνος ή βλάκας ή και τα δύο ταυτόχρονα.
Mόνο η πολύ μεγάλη εμπειρία χαρίζει σε κάποιον αυτό που αποκαλούμε «έκτη αίσθηση». Aκόμα και ο πιο έμπειρος κερδοσκόπος που έχει περάσει από σαράντα κύματα μέχρι να φτάσει εδώ που βρίσκεται μπορεί να κάνει λάθος. Πρέπει μάλιστα να κάνει συχνά λάθος για να συγκεντρώσει τις απαραίτητες εμπειρίες. Ένας κερδοσκόπος που δεν χρεοκόπησε τουλάχιστον δύο φορές στη ζωή του δεν είναι άξιος του ονόματός του.Όλοι βρισκόμαστε μέσα σε ένα σκοτεινό χώρο, αλλά σίγουρα εκείνος που ζει μέσα σ' αυτό το δωμάτιο εδώ και χρόνια προσανατολίζεται καλύτερα από κάποιον που μπήκε μόλις πριν από λίγο.

................

Αντρέ Κοστολάνι

Το γύρισμα της "αρκούδας"

Η αγορά είναι υπερπουλημένη και κάποιες καλές ειδήσεις όπως η έγκριση του σχεδίου διάσωσης θα βοηθήσουν στην ανοδική της αντίδραση. Τα λόγια αυτά όταν τα ακούς από το στόμα της μεγαλύτερης διαχρονικής αρκούδας των τελευταίων δεκαετιών έστω και να μιλά για το προσωρινό άμεσο μέλλον έχουν κάποια αξία.

Ειδικά αν γνωρίζεις ότι η προηγούμενη ανοδική αντίδραση που προέβλεψε το 2002, πριν την μακροπρόθεσμη κάθοδο κράτησε πάνω από 4 χρόνια.

Παρ’ όλα αυτά η οπτική γωνία που βλέπει τα πράγματα ο Marc Faber έχει ενδιαφέρον και όποιος δεν την λαμβάνει υπόψη βλέπει πολύ λιγότερο από το μισό κομμάτι της εικόνας που περιγράφει την πραγματικότητα.

Τις απόψεις τους μπορεί κάποιος να της βρει στο βιβλίο: Tomorrow's Gold: Asia's age of discovery το οποίο υπογράφει ο ίδιος ή και το βιβλίο Riding the Millennial Storm: Marc Faber's Path to Profit in the Financial που έχει γράψει γι’ αυτόν ο Nury Vittachi

Κάντε κλικ για να δείτε τη συνέντευξη του Faber στο CNBC

Ράλι της αρκούδας ή αντιστροφή τάσης;

Αλήθεια οι ειδήσεις είναι που διαμορφώνουν τις τιμές στο χρηματιστήριο ή οι τιμές που δρομολογούν τις ειδήσεις; Στη προκειμένη περίπτωση οι τιμές ακολουθούν τις αποφάσεις του Κογκρέσου ή απλά οι τιμές είναι αυτές που τις έχουν δρομολογήσει;

Οι θεωρίες της λογιστικής δεν αρκούν να ερμηνεύσουν τα τεκταινόμενα στις αγορές καθώς οι αριθμοί δύσκολα μπορεί να προβλέψουν την παράλογη πλευρά τη ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Αν το Κογκρέσο δεν αφήσει την αμερικάνικη οικονομία να καταρρεύσει τότε η εβδομάδα που λήγει σήμερα μοιάζει με εβδομάδα ευκαιριών. Ευκαιριών με ορίζοντα μερικές εβδομάδες ή μερικά χρόνια.

Απομένει περί τα τέλη του έτους να δούμε αν θα είναι και ευκαιρία με ορίζοντα μερικούς μήνες.

Η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι τα χειρότερα είναι μπροστά. Αυτό κατά τη γνώμη μου έχει μικρή σημασία. Αρκεί να θυμηθούμε ότι πέρυσι το καλοκαίρι και Φθινόπωρο η πλειοψηφία πίστευε τα ακριβώς αντίθετα. Η πλειοψηφία κοιτάει το αύριο πάντα με τα δεδομένα του χθες. Αυτός είναι ο λόγος που στις στροφές βλέπει ευθείες. Από την άλλη πλευρά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αρκετό κάποιος να κάνει το αντίθετο από αυτό που βλέπει η πλειοψηφία και να πέφτει μέσα.

Εν τω μεταξύ η καθυστέρηση εφαρμογής του σχεδίου διάσωσης δημιουργεί συνθήκες πανικού. Μέσα σε λίγες μέρες οι καταθέτες τράβηξαν περί τα 16 δισ. από τη WAMU. Την βρήκε στη «γωνία» η Morgan και την εξαγόρασε.

Αυτό δεν είναι αμερικάνικη «ασθένεια». Τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σήμερα το πρωί μου τηλεφώνησαν να ρωτήσουν μήπως πρέπει να αποσύρουν καταθέσεις από μικρότερες τράπεζες. Το ταμπλό τα καταγράφει αυτά. Οι μικρές τράπεζες ανεβάζουν τα επιτόκια για να κρατήσουν τους καταθέτες. Οι μεγάλες καταφέρνουν να κερδίζουν πελάτες προσφέροντας επιτόκια μέχρι και 1% χαμηλότερα.

Παράλληλα πολλές μετοχές συνεχίζουν να δέχονται ομοβροντίες πιέσεων γιατί ο τάδε ή ο δείνα ξένος παίκτης ρευστοποιεί για να καλύψει απώλειες από αμερικάνικες επενδύσεις.

Το πλήγμα στη ρώσικη αγορά φημολογείται ότι είναι αφορμή για αποσύρσεις ρώσικων κεφαλαίων από τράπεζες που διαθέτουν έκθεση σε τέτοια κεφάλαια.

Ποιος είπε ότι η επένδυση και δει η κερδοσκοπία είναι εύκολη υπόθεση.

Μια εικόνα χίλιες λέξεις...

Καθώς από Δευτέρα θα έχουμε αρκετή δουλειά σήμερα αποφάσισα να ανεβάσω μια φωτογραφία η οποία μιλάει από μόνη της. Μου άρεσε η ιδέα και ισως την εφαρμόσω στη καινούργια στήλη. Καθε Δευτέρα π.χ. ενα σχόλιο να είναι φωτογραφικό.

Που ξέρεις μπορεί έτσι να βοηθήσουμε και κανένα συνάδελφο να βγάλει το ψωμί του. Εδω κάποιοι δεν διστάζουν να γράφουν στήλες που έχουν καθιερώσει άλλοι. Αλλά καθείς και τα όπλα του. 

Ούτε και το νέο όνομα θα το κατοχυρώσω δεν είναι αυτό το ζητούμενο αλλά το περιεχόμενο. Οπως έγραφε και κάποιος από τους νονους τη νέας στήλής και "Τρια πουλάκια κάθονται" να την ονομάσεις αν το περιεχόμενο έχει ενδιαφέρον μετά από λίγο το όνομα θα φαντάζει φιλικό.

Θυμάμαι όταν είχα βάλει στην προηγούμενη το όνομα Ο Καγκελάριος προσπαθούσε όλη η εφημερίδα να με πείσει να το αλλαξώ γιατί φαινόταν αστείο. Μου πρότειναν το Ενδοσκόπος κλπ κλπ. Μετά από τρεις μήνες δεν φαινόταν σε κανένα αστείο και εν αγνοία μου τον κατοχύρωναν σαν σήμα στο Υπουργείο. Ε και!

Εβδομάδα ευκαιριών;

Ένα είναι σίγουρο: αυτοί που αγόραζαν την Παρασκευή εκτοξεύοντας τους δείκτες δεν ήταν όσοι απέχουν τις τελευταίες εβδομάδες μήνες ή χρόνια. Ήταν, κυρίως αυτοί που είχαν σορτάρει τις αγορές και η SEC τους τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια, κόβοντας το short selling σε 799 μετοχές του χρηματοοικονομικού κλάδου.

 

Ούτε η χθεσινή διόρθωση ήταν κάποια έκπληξη η οποία υποδηλώνει κάποια διαφοροποίηση. Τεχνικής φύσης διόρθωση μπορεί να θεωρηθεί στο «τεχνητό οφσάιντ» με το οποίο η αμερικάνικη κεφαλαιαγορά μπλόκαρε το σφυροκόπημα των αρκούδων.

 

Το στοίχημα είναι αν αυτή τη φορά το οργανωμένο σχέδιο παρέμβασης από FED και λοιπές κεντρικές τράπεζες, υπουργείο οικονομικών ΗΠΑ και Κογκρέσο θα βάλει οριστικά στην χωματερή τα «τοξικά» απόβλητα της πιστωτικής κρίσης. Όντως αποδείχτηκε μεγάλου όγκου παγόβουνο η κρίση που δρομολόγησαν τα subprimes. Αλλά αν κοιτάξει κάποιος το παρελθόν έχουν υπάρξει και άλλες που απείλησαν στο κρεσέντο τους το σύστημα αναφανδόν. Άπασες δώδεκα μήνες το πολύ αργότερα αποτελούσαν ανάμνηση.

 

Αυτό που μου άρεσε χθες απ΄όσα διάβασα. Ήξεις, αφίξεις στην συντριπτική τους πλειοψηφία ως είθισται σε παρόμοιες έκρυθμες περιόδους, ήταν η άποψη του Ed Yardeni: « Ξεχάστε τις 10.000 μονάδες για τον Dow. Είναι πιο πιθανές οι 12.000 μονάδες. Ο στόχος μου για τις 1.300 μονάδες του S&P 500 στο τέλος του έτους και οι 1.600 μονάδες για το 2009 παραμένει σε ισχύ.

Ο φίλος μου ο Joe Feshbach ο οποίος ήταν άσσος της τεχνικής ανάλυσης σαν επικεφαλής του τμήματος στην Prudential όταν εγώ ήμουν επικεφαλής των οικονομικών αναλυτών της στις αρχές της δεκαετίας του 80, μου είπε ότι βλέπει μεγάλες ευκαιρίες για ανοδικά πονταρίσματα αυτή την εβδομάδα , ιδιαίτερα Τετάρτη και Πέμπτη. Από τα διαγράμματά του και στου Θεού το αυτί…»

 

Λίγοι είναι οι επώνυμοι αυτούς τους χαλεπούς καιρούς που τολμούν να δηλώνουν στόχους και ειδικά όταν αυτοί οι στόχοι είναι κόντρα στο γενικό ρεύμα. Αυτός είναι ένας λόγος που παρακολουθώ επισταμένως το Γιαρντένι εδώ και μια 15ετία, από τότε που ήταν στην Prudential. Ο άλλος είναι γιατί τις περισσότερες φορές έχει προσανατολιστεί σωστά. 

Χαιρετίσματα στο πλάτανο!

 Λοιπόν, η συνεδρίαση της Παρασκευής απέδειξε ότι όντως ο πανικός δεν είναι καλό σύμβουλος. Ειδικά σε εποχές που οι κεντρικές τράπεζες διαθέτουν όσα εκτυπωτήρια χρειαστούν  Οι "φούσκες" κάθε λίγα χρόνια είναι το αντίτιμο. Ο πλούτος της Δύσης και η άνευ προηγουμένου τεχνολογική επανάσταση που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι  το κέρδος. Τα άλλα, αλλοτρίωση, αποξένωση κλπ  ανήκουν στην σφαίρα της φιλοσοφίας η οποία πρέπει να επιστρέψει από τη εξορία.

Όπερ, η δείκτης τραπεζών BKX διέσπασε ανοδικά τον ΚΜΟ 200 δίνοντας ακόμη μερικούς πόντους στην εκτίμηση ότι τα χαμηλά αυτής της κρίσης ο κλάδος που βρέθηκε στη δίνη της τα είδε τον Ιούλη.  Γιατί το είδε ο κλάδος που βρέθηκε στη δίνη της κρίσης και όχι η υπόλοιπη αγορά είναι δύσκολα εξηγήσιμο. Μια ερμηνεία την έχω(αλλά θα την κρατήσω για την επόμενη Δευτέρα που θα ξεκινήσει η στήλη The Contrarian στο Capital.gr. (Λέγαμε για 1/10 αλλά είναι Τετάρτη και ως εκ τούτου αποφασίσαμε για την επόμενη Δευτέρα.) 

Βέβαια αν είδαν οι αγορές τα χαμηλά, την εβδομάδα που πέρασε, αν θα  τα δουν την εβδομάδα που έρχεται  ή στους επόμενους τρεις ή έξι μήνες, για να είμαι ειλικρινής όρκο δεν μπορώ να πάρω. 

Αυτό όμως που νομίζω ότι έχει σημασία στην προκειμένη περίπτωση είναι η διάρθρωση ενός χαρτοφυλακίου με ορίζοντα τριών έως πέντε ετών. 

Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης να δούμε τους κλάδους που θα πρωταγωνιστήσουν στο επόμενο κύκλο, γιατί σχεδόν ποτέ δεν πρωταγωνιστούν οι ίδιοι κλάδοι σε δυο συνεχόμενους κύκλους.

Κυρίως όμως θα πρέπει να περιμένουμε τα 1-2 πρώτα χρόνια του κύκλου για να εξετάσουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Κυρίως δηλ. αν θα υπάρξει καθοριστική συμμετοχή του retail και δεν βρεθούμε πάλι να ψαρεύουμε στην λεκάνη με του καρχαρίες, όπως στο κύκλο 2002-2007.

Τέλος, να δούμε και τι στο διάτανο θα γίνει με κάποιες περιφερειακές αγορές όπως η Σοφοκλέους οι οποίες δείχνουν να μην έχουν σχέδιο πλεύσης στην καταιγίδα των αλλαγών που έχουν ενσκήψει

Κατά τα άλλα χαιρετίσματα στο πλάτανο, την κρύα τη βρυσούλα και τα αρκουδάκια που παρεπιδημούν  ενταύθα και την Παρασκευή είδαν τα ραδίκια ανάποδα.

Οι ταύροι τραγουδάνε ακόμη...

Τελικά και αυτή την εβδομάδα το τέλος του κόσμου δεν επήλθε. Η κατάσταση βέβαια παραμένει δύσκολη οι ταύροι είναι μειοψηφία και αυτό δεν φαίνεται καθόλου άσχημο.

Από καραμπόλα η ΚΥΠΡ;

Οι πιέσεις που δέχεται η μετοχή της ΚΥΠΡ αποδίδονται σε ρευστοποιήσεις που κάνει χαρτοφυλάκιο το οποίο κατά  τις φήμες φέρεται να πάτησε «αχινό» σε σχέση με έκθεση που είχε σε επενδυτικά προϊόντα της Lehman.

 

Οι ίδιες πηγές στην αγορά ψιθυρίζουν ότι τα πράγματα μπορεί για κάποιους εγχώριους να γίνουν χειρότερα αν «σκάσει» η Goldman…

 

Στις παρούσες συνθήκες είναι φυσικό να ακούγονται πλείστες ερμηνείες για τα όσα συμβαίνουν στο ταμπλό.  Είναι φυσικό. Αυτός είναι ένας λόγος που οι επενδυτές τέτοιες μέρες πρέπει να κρατιούνται αποστασιοποιημένοι και να διατηρούν την ψυχραιμία τους. 

Τα κέρδη του πόνου!

Οι βίαιες πτώσεις κρύβουν πανικό και όχι τη μεθοδολογία με την οποία περνάνε τα χαρτιά από τα δυνατά χέρια στα αδύνατα.  

Χρηματιστηριακές συνεδριάσεις σαν αυτές τις τελευταίας εβδομάδας κάνουν και τους πλέον ψύχραιμους μακροπρόθεσμους επενδυτές να αναρωτιούνται μήπως είναι η ώρα να πουλήσουν έστω τη μισή θέση τους σε μετοχές προκειμένου να αγοράσουν χαμηλότερα.

 

Τους τελευταίους μήνες το φαινόμενο που εισέπρατα ότι παρατηρούν οι χρηματιστές ήταν αυτό της πλήρους αδιαφορίας. Οχι μόνο δεν έκαναν συναλλαγές οι πελάτες, αλλά ούτε καν ρωτούσαν για την κατάσταση του χαρτοφυλακίου.

 

Την τελευταία εβδομάδα κάτι άλλαξε. Πολλοί ήταν αυτοί που σκέφτηκαν ότι την πάτησα που την πάτησα μέχρι εδώ μήπως να  πουλήσω; Ανάλογο είναι το φαινόμενο και στις διεθνείς αγορές.

 

Το μείον 4,4% της Δευτέρας του Dow και το χθεσινό μείον 4,06% είναι αλήθεια ότι έκοψαν τα πόδια όσων εκ των επενδυτών μένουν όρθιοι είτε επαγγελματίες είναι αυτοί είτε ιδιώτες.

 

Στη στήλη Guru’s Corner του Marketwatch.com εντόπισα τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία: «Υπολόγισα κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία  για τις 16 πτώσεις του Dow Jones στο παρελθόν που ξεπέρασαν το 4,7% της Δευτέρας.

 

Κατά μέσο όρο  έξι μήνες αργότερα ο Dow βρισκόταν 10,4% υψηλότερα.

 

Ένα χρόνο αργότερα βρισκόταν 13,8% υψηλότερα και δυο χρόνια αργότερα 25% υψηλότερα. Πέντε χρόνια αργότερα τα κέρδη ήταν 45,6%».

 

Βέβαια από παντού ακούμε ότι αυτή η κρίση είναι διαφορετική από τις άλλες. Δεν ξεκίνησε από το χρηματιστήριο και αρα δεν μπορεί αν εξηγηθεί με όρους ροών της ρευστότητας στις χρηματιστηριακές αγορές. Σωστά. Οι παλιότεροι θυμούνται όμως ότι σε κάθε κρίση το μοτίβο είναι ίδιο. «Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά».  

 

Είναι αλήθεια ότι αυτή τη στιγμή οι ταύροι έχουν στερέψει επιχειρημάτων. Η καταιγίδα των αρνητικών εξελίξεων είναι καταιγιστική που κάθε λογικά σκεπτόμενος καταλήγει ότι το ρίσκο είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με τις προσδοκίες που φαντάζουν πενιχρές. Ετσι συμβαίνει συνήθως όμως, αλλιώς οι αγορές δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν προεξοφλητικοί μηχανισμοί.

 

Αν οι αρχαίοι πρόγονοι έλεγαν: Συν Αθηνά και χείρα κίνει, εμείς μάλλον θα πρέπει να πούμε ακολουθούμε τη λογική των αγορών και καλού κακού κάνουμε και καμιά προσευχή. 

Κατά τα λοιπά ισχύει αυτό που έλεγε ο γέρο Κοστολάνι: τα κέρδη του χρηματιστηρίου είναι πονεμένα λεφτά.

Οσοι κερδίσουν από τις αγορές των τελευταίων μηνών δεν υπάρχει αμφιβολλία ότι θάχουν πονέσει πολύ. 

No pain no gain

 

Το πετρέλαιο μέσα σε ένα δίμηνο έχει χάσει περίπου το 40% της τιμής του. Όταν κάλπαζε στα 150 και οι «Κασσάνδρες» κράζαν για τα 200 δολάρια υπήρχε ο τρόμος του πληθωρισμού και δει του στασιμοπληθωρισμού. Τώρα οι πλειοψηφία των απαισιόδοξων τρέμει την ύφεση που προμηνύει η πτώση του πετρελαίου.

 

Κανείς δεν λέει ότι η κατάσταση είναι εύκολη στην μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες κρατικοποιούνται σε μια νύχτα, αλλά κατά την ταπεινή άποψη πόρρω απέχουμε από μια παγκόσμια κατάρρευση, ένα κραχ.

 

Τα  χρηματιστηριακά κραχ έρχονται όταν ο κόσμος έχει εξαντλήσει και το τελευταίο περιθώριο δανεισμού για να αγοράσει μετοχές. Σίγουρα η εικόνα ενός συνολικού χρέους total dept να ξεπερνά το 300% του ΑΕΠ στην μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δεν είναι παρήγορο μήνυμα. Το 1929 στο 200% είχε φτάσει και κατέρρευσε ο κόσμος. Αλλά δεν φαίνεται να είναι της παρούσης καθώς το μετά Μπρετον Γουτς status δεν φαίνεται να απειλείται με ανατροπή. Προς το παρόν τουλάχιστον.

 

Στο χρηματιστήριο είναι καλύτερα να κοιτάει κάποιος να νέα του αύριο και όχι εκείνα του χθες. Ο Εντι Γιαρντένι λοιπόν του οποίου τη γνώμη υπολήπτομαι και λαμβάνω σοβαρά υπόψη στο τελευταίο του report σημειώνει: «Δεν είμαι έτοιμο να ενδώσω στο καταθλιπτικό σενάριο που τρέχει από χθες(προχθές) στις χρηματιστηριακές αγορές..

 

Ας μη ξεχνάμε ότι:

 

1)    Η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει κατά 40%.  Με αυτό τον τρόπο το ετησιοποιημένο κόστος έπεσε από τα 4,62 τρισ. $ στα 2,85 τρισ. $. Η τιμή του φυσικού αερίου έχει πέσει κατά 46%. Αυτό αποτελεί άλλη για φοροελάφρυνση για του καταναλωτές.

 

       2)Πληθωρισμός και επιτόκια αρχίζουν να πέφτουν

 

3)Η παραγωγικότητα στις ΗΠΑ ανέβηκε κατά 3,4% στο δεύτερο τρίμηνο του 2008 σε σχέση με πέρυσι. Θα ήταν άλλη μια μονάδα αυξημένη αν εξαιρούνταν ο κατασκευαστικός κλάδος που πλήττεται. Η οικονομική ανάπτυξη έχει μεταπηδήσει από την χαμηλής παραγωγικότητας  οικοδομή στην υψηλής παραγωγικότητας βιομηχανία, παραγωγή κεφαλαιουχικών αγαθών και εξαγωγές.

 

      4)Η παγκόσμια ρευστότητα (κεφαλαίων) αυξήθηκε κατά 22% σε ετήσια βάση τον            περασμένο Ιούνιο(Non gold international reserves). Οι παγκόσμιες εξαγωγές αυξήθηκαν 23% τον περασμένο Μαη. Την πρώτη  του Σεπτέμβρη οι Αμερικάνοι είχαν ένα ρεκόρ καταθέσεων 7,3 τρισ. $.(συμπεριλαμβανομένων και αποταμιεύσεων σε κλειστούς λογαριασμούς και αμοιβαία κεφάλαια –θεσμικά και ιδιωτικά χαρτοφυλάκια).

 

Αυτά είναι κάποια από τα στοιχεία που ίσως οι αναλυτές τα ανακαλύψουν μέσα στο επόμενο τρίμηνο.  Όταν η καταιγίδα θάχει κοπάσει. Στις αγορές πάντα υπάρχει και η θετική και η αρνητική πλευρά των πραγμάτων. Επιλέγουμε συνήθως ανάλογα με την διάθεση να διογκώνουμε την μια ή την άλλη.

 

Εξάλλου οι ταύροι πάντα ξεκινούν το δρομολόγιο σκαρφαλώνοντας στο τοίχο της ανησυχίας.

 

Ο πανικός δεν είναι καλός σύμβουλος

Η «μαύρη τρύπα» του πανικού καταπίνει τα πάντα στο περασμά της. Αποτελεί αρνητική ένδειξη το γεγονός ότι στη χθεσινή συνεδρίαση στη Wall οι πιέσεις εντάθηκαν προς το τέλος.

Ποιοι είναι αυτοί που τολμάνε και αγοράζουν όταν γύρω τους μαίνεται η απόλυτη καταιγίδα. Κατ’ αρχήν είναι κάποιοι που κλείνουν θέσεις short. Αυτοί έχουν κάθε λόγο να αγοράζουν επιθετικά και να δημιουργούν τα ενδοσυνεδριακά ανοδικά γυρίσματα. Από το πόσο επιθετικά είναι αυτά τα γυρίσματα σε συνδυασμό με τον όγκο με τον οποίο γίνεται μπορεί κάποιος να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για το πόσο κοντά είναι το γύρισμα της αγοράς.

 

Χθες οι αγορές έδειχναν παγωμένες σήμερα στα χαμηλά ίσως δοθούν ευκαιρίες για του κυνηγούς βραχυπρόθεσμων διακυμάνσεων. Για τους έχοντας μακροπρόθεσμο ορίζοντα η αγορά προσφέρει ευκαιρίες για χτίσιμο θέσεων εδώ και αρκετούς μήνες. Για του μεσοπρόθεσμους που στοχεύουν στο επόμενο μήνα-δίμηνο δεν μπορώ να βγάλω άκρη.

 

Το γεγονός ότι τραπεζικός δείκτης BKX στη Wall διατηρεί τον σχηματισμό ανοδικής αντιστροφής που έχει δρομολογήσει από τον Ιούλη παραμένει ενθαρρυντικό. 

 

Το γεγονός ότι ο S&P 500 στις καθοδικές εξάρσεις γράφει μεγαλύτερους όγκους δηλώνει αδυναμία.

 

Το γεγονός ότι όλα τα δελτία ειδήσεων σε όλο τον κόσμο μιλούσαν με φρασεολογία κραχ είναι επίσης ενθαρρυντικό σημάδι. Τι κάνουμε;

 

Σε περιόδους πανικού η εμπειρία έχει διδάξει ότι οι έχοντες χαρτιά καλά τα κλειδώνουν και δεν κοιτάνε τι συμβαίνει γύρω για να μην παρασυρθούν από το κλίμα μαζικής ψυχολογίας. Οι έχοντες μετρητά αγοράζουν μετοχές επιλεκτικά. Οι μη έχοντες μετρητά δεν δανείζονται γιατί κανείς δεν ξέρει που σταματά μια αυτοτροφοδοτούμενη πτώση που οφείλεται σε κρίση πανικού.

Εμφανίστηκα από το blog γιατί είναι κρίμα τέτοιες μέρες να σφυρίζει αδιάφορα η στήλη αδειάζοντας του φίλους της επειδή ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η νέα συνεργασία.  

 

Ο καλπασμός των Βαλκυριών- Αποκάλυψη Τώρα

Νομίζω ότι το παρακάτω  μουσικό θέμα του Ρ. Βάγκνερ  ταιριάζει  στη συγκυρία γι' αυτό σας το αφιερώνω. 

Η τελική λύση;

Η Merril εξαγοράζεται και η Lehman υπάγεται σε εκκαθάριση. Φαίνεται ένα από τα κομβικά σημεία της τελευταίας οικονομικής και χρηματιτσηριακής κρίσης μπαίνει στη τελική ευθεία. Η διαδικασία αντιστροφής της τάσης φαίνεται ότι ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτη με την διάσωση της Bear Sterns και μάλλον ολοκληρώνεται τώρα με τη διάσωση της Fannie May και Freddie Mac την εξαγορά της Merill Lynch και την υπαγωγή της Lehman σε εκκαθάριση.
Οι αναταράξεις στο σημείο αυτό δεν μπορούν να αποκλειστούν αλλά το τέλος της ταλαιπωρία μοιάζει να έχει πλησιάσει κατά μερικά βήματα.

Η επιλογή του συστήματος να αφήσουν τη Lehman να "βαρέσει κανόνι" και η σύσταση ταμείου διάσωσης 70 δισ. από 10 ιδρύματα δείχνει τις προθέσεις του συστήματος να αφήσει την αγορά να ξεκαθαρίσει με τον τρόπο της το πρόβλημα, αλλά να καταδείξει και την πρόθεση ότι το σύστημα είναι παρόν για να αντιμετωπίσει κάποια απόνερα.
Οι αγορές είναι φυσικό να αντιδρούν έτσι σήμερα. Κάποιοι είχαν ποντάρει στη διάσωση της Lehman και χάνουν τα λεφτά τους ολοσχερώς. Κάποιοι προκειμένου να κλείσουν θέσεις πωλούν ότι μπορεί να πουληθεί. κλπ.
Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε το τέλος της σημερισνής συνεδρίασης στη Νεα Υόρκη και όχι την αρχή.

Ζητείται νονός

Από 1 Οκτωβρίου ξεκινάει συνεργασία με το capital.gr Ο χώρος του περιοδικού Κεφάλαιο δεν είναι άγνωστος για μένα αφού από το 1995 μέχρι το 1999 συνεργάστηκα με το περιοδικό σαν συντάκτης και αρχισυντάκτης. Προς το παρόν σχεδιάζεται η εμφάνιση και η μορφή της νέας στήλης για την οποία υπάρχουν ιδέες εμπλουτισμού. Θα ακολουθήσει και συνεργασία με εβδομαδιαία εφημερίδα. Πέστε καμιά ιδέα για το όνομα της καινούργιας στήλης μιας και το καγκελάριος μας τέλειωσε. Κάποιες σκέψεις είναι:
Δούρειος ίππος,
The Contrarian,
Σπάρτακος,
Market Maker
πως τα βρίσκετε;

Η τελευταία εβδομάδα

Καγκελάριος: Τελευταία εβδομάδα

Μετά από έντεκα περίπου χρόνια καθημερινής παρουσίας μέσω τη Ημερησίας η στήλη ξεκινά σήμερα τη τελευταία της εβδομάδα υπό την αυτή σκέπη.

Τα έντεκα αυτά χρόνια πρέπει να τη συνιστούν σαν την μακροβιότερη στο ελληνικό χρηματιστήριο και μιας από τις λίγες που επιβίωσε της καταιγίδας που ακολούθησε το 99.

Ισως το γεγονός ότι πορευόταν όλα αυτά τα χρόνια με γνώμονα ότι το σημαντικότερο περιουσιακό της στοιχείο ήταν οι αναγνώστες της, να συνέβαλε στη μακροβιότητα.

Πριν από τον Καγκελάριο στη Ημερησία υπέγραφα για κάποια χρόνια τη στήλη «Αδιακρισίες στο Κάγκελο» στον Επενδυτή απ’ όπου υπάρχουν ακόμη φίλοι που παρακολουθούν τα γραφόμενα.

Οι φίλοι της στήλης συνιστούν μια αρκετά συμπαγή ομάδα, μερικών χιλιάδων καθημερινών αναγνωστών( σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή) κατά τις κακές μέρες για τις αγορές έως μερικές δεκάδες χιλιάδες στις καλές μέρες.

Η σχέση αυτή ήταν και παραμένει ανεπανάληπτη. Το πρώτο ευχαριστώ ανήκει στους αναγνώστες και το δεύτερο στη Ημερησία που την φιλοξένησε χωρίς παρεμβάσεις όλα αυτά τα χρόνια.

Μέχρι η στήλη να βρει νέα στέγη και πιθανό νέα υπογραφή καθώς το σήμα Καγκελάριος το έχει καταχωρημένο η Ημερησία στα εμπορικά της σήματα, το kagelarios.blogspot.com θα είναι σημείο επικοινωνίας.

Η χρηματιστηριακή απόγνωση είναι λόγος αισιοδοξίας

Δίχως όγκο και διάθεση να ξεκαθαρίσουν τις προθέσεις τους συνεχίζουν κινούνται οι αγορές. Το τοπίο παραμένει θολό. Μιλάμε για τις ξένες αγορές γιατί στην καθ’ ημάς ανατολή, επενδυτές και εργαζόμενοι έχουμε χάσει την μπάλα εν μέσω φορολογικής καταιγίδας. Μια φορολογική καταιγίδα που είναι απόρροια ενός τυφώνα βλακείας και ανεπάρκειας που έχει ενσκήψει.

Το ταμπλό φωτογραφίζει μια άνευ πρόσφατου προηγουμένου αδυναμία. Οι αναλυτές και οι «χρηματοκράτορες» που κατευθύνουν τα κεφάλαια έχουν αρχίσει να συνιστούν επιλεκτικές τοποθετήσεις.

Η μεσοπρόθεσμη ανοδική αντίδραση που ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλη όταν οι δείκτες έγραψαν τα χαμηλά, όσο και αν δείχνει κάτι τέτοιο, δεν πρέπει να έχει εξαντληθεί.

Ο Σεπτέμβρης παραδοσιακά είναι ο πλέον αρνητικός μήνας του χρόνου σε ό,τι αφορά τις χρηματιστηριακές αποδόσεις. Αυτό αποτελεί ένα καλό άλλοθι για να είναι κάποιος επιφυλακτικός. Αυτό κάνει πολλούς τους επιφυλακτικούς και άπειρους όσους περιμένουν να πανικοβληθούν.

Αρα, κάποιοι έχουν τους λόγος να ποντάρουν κόντρα στο ρεύμα. Να ποντάρουν δηλαδή σε ένα δυναμικό δίμηνο, αυτό που δεν έδωσε η αγορά τον Αύγουστο.

Οι δρομολογήσεις νέων τάσεων που αποφέρουν κέρδη συνήθως προκύπτουν σε περιόδους που προσπαθούν να επιδείξουν ατασική ταυτότητα.

Η εκτίμηση αυτή δεν αλλάζει την οπτική γωνία που έχει στήλη από την αρχή του καλοκαιριού σχεδόν. Ητοι, μεσοπρόθεσμη ανοδική αντίδραση, μετά διόρθωση και πιθανόν δοκιμή των χαμηλών του Ιουλίου ή νέο χαμηλό.

Αυτά στα πλαίσια ενός σχηματισμού αντιστροφής τα πρώτα σημάδια της οποίας ξεκίνησαν από τον περασμένο Μάρτη. Μια οπτική γωνία που διαβλέπει καλύτερες μέρες το 2009.

Οποιο σενάριο και αν επαληθευτεί, όμως, η φράση που θεωρώ ότι αποτυπώνει την ουσία της χρηματιστηριακής περιόδου που διανύουμε, είναι αυτή που δημοσιεύσαμε την περασμένη εβδομάδα και ανήκει στον Κεν Φίσερ:

«Θα στοιχημάτιζα ότι είμαστε περισσότερο κοντά στο τέλος της πτώσης. Μετά το τέλος μιας πτωτικής αγοράς ακολουθεί μια άνοδος γρήγορη και απότομη. Είναι ρίσκο να αποχωρήσει κάποιος τώρα από την αγορά γιατί κινδυνεύει να έχει φάει την πτώση και να απουσιάζει από την άνοδο.»
Ημερησία 2/9/2008 9:32:20