"Στον ίσκιο των ανθισμένων κοριτσιών".

Ο Μαρσέλ Προυστ κάνει βαρκάδα στον Κορινθιακό κόλπο*

Στη σκιά της ανθισμένης νιότης καθόταν κάθε μέρα ο γερο-Αναξίμανδρος.
Τόσο δε γέρος ήταν ο ξακουστός μοναστής,
που τα χείλη κρατούσε σφαλιστά, δε μειδιούσε, κι ούτε πολυκαταλάβαινε
τη γιορτή εκείνων των χρυσών μαλλιών, εκείνων
των γέλιων και των σκανταλιών των πιο όμορφων κοριτσιών της Κορίνθου.

Ήταν προς το τέλος της ζωής του,
όταν ο κόσμος μονολογούσε βλέποντάς τον να περνάει:
Του Αναξίμανδρου του μένουν το πολύ τρία με τέσσερα ηλιοτρόπια να μαδήσει.
ήταν σ' εκείνο το κομματάκι του χρόνου λίγο πριν το θάνατο,
όταν ο Αναξίμανδρος ανακάλυψε τη λύση του αινίγματος του χρόνου.

Ήταν εκεί στην Κόρινθο, πλάι στον κόλπο, περιτριγυρισμένος από κορίτσια ανθισμένα.
Τον είχε πιάσει η άκακη μανία
να προστατεύεται μ' ένα παρασόλι μισό πράσινο, το άλλο μισό γαλάζιο την ώρα του μεσημεριού.
δε χαιρετούσε τους συνομηλίκους του, δε σύχναζε στα μέρη των γερόντων,
κι ούτε έμοιαζε να έχει κάτι το κοινό μ' αυτούς της αγοράς
εκτός απ' τα γηρατειά και το χιόνι γύρω από τις γνάθους: ο Αναξίμανδρος
είχε μετοικήσει στο χρόνο της ανθισμένης νιότης,
σαν κάποιον που αλλάζει χώρα για να γιατρευτεί από ασθένεια παλιά.

Έφθανε το μεσημέρι στη γάργαρη σκιά των κοριτσιών της Κορίνθου.
σέρνοντας τα πόδια του, ατάραχος, ανοιχτό το παρασόλι, και καθόταν σιωπηλός,
καθόταν ανάμεσά τους για να ακούει το τιτίβισμά τους, να παρατηρεί
την ντελικάτη γεωμετρία σ' εκείνα τα σταρένια γόνατα, να διακρίνει
κάποιο φευγάτο περιστέρι με ρόδινο φτέρωμα
να πετά κάτω απ' το γεφυράκι των ώμων.
Τίποτα δεν έλεγε ο γερο-Αναξίμανδρος
και τίποτα δεν έμοιαζε να τον θορυβεί κάτω απ' το παρασόλι του,
καθώς ένιωθε το χρόνο να περνά ανάμεσα στις γλυκές κόρες της Κορίνθου,
ο χρόνος που 'χε γίνει μια ψιλή βροχή από χρυσαφένιες καρφίτσες,
από γυαλάδα βρεγμένων κερασιών,
ο χρόνος που σε άλλους τόπους πλησιάζει επιτακτικά στα χείλη του
ανθρώπου ένα κύπελλο με δηλητήριο,
πρόσφερε εκεί το μεσημέρι νέκταρ και εκλεκτή αμβροσία,
σαν να 'θελε κι ο ίδιος, ο χρόνος, να ζήσει και να γίνει πρόσωπο, και να ευωχηθεί
σε σάρκας λείο ιστό, σε ματιάς ιριδισμό γαλαζοπράσινο.

Σιωπηλός ο Αναξίμανδρος
σαν κύκνος έπλεε καθημερινά και ενδημούσε στα νέφη του κάλλους.
ήταν εκεί, μέσα κι έξω από το χρόνο,
ρουφώντας αργές γουλίτσες αιωνιότητας,
γουργουρίζοντας σαν γάτος πλάι στη σόμπα.
Το δειλινό γύριζε στο σπίτι του,
και περνούσε τη νύχτα γράφοντας μικρά ποιήματα
για τις πολυκέλαδες περιστέρες της Κορίνθου.

Οι άλλοι σοφοί της πόλης μουρμούριζαν ακατάπαυστα.
Ο Αναξίμανδρος είχε γίνει, πιο πολύ κι απ' την ιεροτελεστία της συγκομιδής
και απ' την κίνηση στο λιμάνι,
το αγαπημένο θέμα των γηραλέων συναθροίσεων:
"Πάντα σας έλεγα, ω γέροντες της Κορίνθου"
διατεινόταν ο άσπονδος εχθρός του Πρόδικος
"ότι αυτός δεν ήταν αληθινά σοφός,
μήτε καν ένας άνδρας στοιχειωδώς ευσχήμων.
Το έργο του; Όλο αντιγραφή. Όλο επανάληψη. Αλλά κούφιο από μέσα.
'Αδειο σαν το πιθάρι του κρασιού όταν οι γιοι της Θήβας
έρχονται να γευτούν το φως των αμπελώνων της Κορίνθου".

Ο Αναξίμανδρος διέσχιζε ατάραχος τους δρόμους της πόλης, τραβώντας για τον κόλπο.
Είχε ανοιχτό το γαλάζιο του αλεξήλιο, κι έπιανε στον αέρα τον απόηχο των συμβάντων:
μέρα με τη μέρα κατέβαινε στα υπόγεια του χρόνου κάποιος σεβάσμιος πρεσβύτης.
Οι μαντατοφόρες της Περσεφόνης αφάνιζαν, μέρα τη μέρα, τους σοφούς,
και μόνο οι στάχτες τους κυλούσαν,
για τ' ανοιχτά, μέσα απ' τα νερά της Κορινθιακής θάλασσας,
τα σκεπασμένα με βιολέτες.

Όλοι αναχωρούσαν, κι ο Αναξίμανδρος έμενε εκεί, τριγυρισμένος από κορίτσια,
καθισμένος στον ήλιο.
Μια πτυχή απ' το χιτώνα της Αταλάντης, ο λαιμός της Αγλαΐας,
καθώς η Αγλαΐα ύψωνε στον ουρανό τον ύμνο της για να μιμηθεί τις μελωδίες του αηδονιού,
ένα χαμόγελο της Αναδυομένης, ήταν όλη η τροφή που ο Αναξίμανδρος ζητούσε:
κι ήταν εκεί, παρέμενε εκεί, όταν όλα γύρω του είχαν εξατμιστεί.

Μια μέρα, από μακριά,
φάνηκε μια μικρή βάρκα πίσω απ' τον ορίζοντα του κόλπου της Κορίνθου.
Βρισκόταν μέσα, κωπηλατώντας με κουρασμένο πείσμα ασθματικού,
ένα ανθρωπάκι:
το κεφάλι του κάλυπτε ένα ψάθινο καπέλο,
ένα λευκό ψάθινο καπέλο με κόκκινη κορδέλα. Από κείνη τη γωνιά
το ανθρωπάκι κοιτούσε προς την καρδιά του κόλπου, και διέκρινε από πολύ μακριά
ένα γαλάζιο αλεξήλιο, μια κουκκίδα στεφανωμένη φως. Κατά κει τραβούσε.

Μ' επιμονή, με πείσμα, ψιθυρίζοντας ένα τραγουδάκι, το γαντοφορεμένο ανθρωπάκι
κωπηλατούσε ασταμάτητα. Ο Αναξίμανδρος άρχισε να μειδιά.
Η βάρκα, ακίνητη στη μέση του κόλπου,
νικούσε κι αυτή το χρόνο. Απ' το λευκό ψάθινο καπέλο φάνηκε ότι ο άνθρωπος
γυρνούσε αργά πίσω.

Εκείνη τη νύχτα, λίγο πριν πλαγιάσει,
ο Μαρσέλ Προυστ φώναζε ξαναμμένος στο δωμάτιό του:
"Μητέρα, φέρτε μου κι άλλο χαρτί, φέρτε μου όσο χαρτί μπορείτε.
Θα αρχίσω ένα νέο κεφάλαιο στο έργο μου.
Θα του δώσω τον τίτλο: "Στον ίσκιο των ανθισμένων κοριτσιών".

Γαστόν Μπακέρο
[1973]

Το πάρτι της κερδοσκοπίας…

Μπορώ με σχετική ευκολία να επιχειρηματολογήσω γιατί στα επόμενα 3-5 χρόνια 2-3 εισηγμένες στην Σοφοκλέους θάχουν υπερδεκαπλασιάσει την κεφαλαιοποίησή τους. Αδυνατό όμως να απαντήσω σε όσου μου τηλεφωνούν την Πέμπτη για να τους πληροφορήσω για κάποια μετοχή που μέχρι την Τρίτη θάχει κερδίσει 10 ή 20%. Μερικοί είναι και συγκαταβατικοί, μου δίνουν περιθώριο μέρχι και την Τετάρτη. Δεν μιλώ για τυχαίους ανθρώπους που ανακάλυχαν το χρηματιστήριο από τα πρωτοσέλιδα των πολιτικών εφημερίδων, αλλά για ανθρώπους που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υποτίθεται ότι ασχολούνται με αυτό επαγγελματικά.

Οταν τους λέω αυτό είναι αδύνατο, με κοιτάν με ένα περίεργο βλέμμα που κρύβει κάτι μεταξύ λύπησης και δισπιστίας. (Κάτι δηλαδή  μεταξύ: Κρίμα την φήμη σου καημένε ή μας αφήνεις στην απέξω…)

H 01 12 2001

Η απλή μέθοδος των τριών

Το χρηματιστήριο μοιάζει με μια απλή μέθοδο των τριών με τη διαφορά όμως ότι μοιάζει να έχει δύο αγνώστους. Ο ένας άγνωστος είναι η μελλοντική τιμή και ο άλλος ο χρόνος που θα λάβει χώρα αυτή.

Η επίλυση της άσκησης είναι εύκολη, αν φροντίσουμε να καταστήσουμε τον ένα από τους δύο αγνώστους γνωστό. Όποιος κάνει τον χρόνο από αντίπαλο σύμμαχο έχει λύσει και την άσκηση.

Πώς μπορεί κάποιος να κάνει τον χρόνο σύμμαχο; Είναι απλό: Αδιαφορώντας γι αυτόν. Αγοράζουμε μετοχές και μετά υπνωτικά για να κοιμηθούμε για τα επόμενα τρία χρόνια, έλεγε ο Κοστολάνι. Όπερ, μετά από τρία χρόνια κοιτάμε τις τιμές ξανά.

Με τις μετοχές είναι εύκολο να εφαρμόσει κάποιος αυτή τη στρατηγική, αρκεί να μη δανείζεται.

Τέτοιες στρατηγικές δεν ταιριάζουν με τα συμβόλαια. Ο Κοστολάνι συχνά αναφερόταν σε κάποια παλιότερα στοιχεία της αμερικάνικης κεφαλαιαγοράς όπου το 80% όσων επένδυαν σε συμβόλαια στο τέλος έβγαιναν χαμένοι.

«Τα όψιον δεν είναι επενδύσεις, είναι λαχνοί λοταρίας. Ο αγοραστής χάνει ολόκληρο το ποσό που τοποθέτησε, αν η αναμενόμενη αύξηση της τιμής συμβεί έστω και μια μέρα αργότερα. Σε αυτή την περίπτωση έχει ποντάρει μεν σωστά, αλλά έχει παίξει λάθος.

Αυτά που χάνουν οι αγοραστές τα κερδίζουν οι πωλητές, οι οποίοι είναι - όχι τυχαία- τις περισσότερες φορές ταυτόσημοι με τις μεγάλες τράπεζες και τις ασφαλιστικές.

Οι οργανισμοί αυτοί διαθέτουν τεράστια αποθέματα μετοχών, βάσει των οποίων πουλούν ασταμάτητα όψιον.

Αυτούς που θέλουν με λίγα χρήματα να πετύχουν το μεγάλο κόλπο τους συμβουλεύω να αγοράσουν καλύτερα μια σειρά από μετοχές, των οποίων οι τιμές λόγω μεγάλων επιτοκίων ή προσωρινών λειτουργικών δυσκολιών έχουν πέσει πολύ. Οι ευκαιρίες αυτές δεν έχουν χρονικούς περιορισμούς». Αυτά συμβουλεύει ο Αντρέ Κοστολάνι στις Καλύτερες Ιστορίες του χρηματιστηρίου.

 Ημερησια 19/12/08

ΠΟΥ ΜΕ ΒΙΑ ΜΕΤΡΑΕΙ ΤΗ ΓΗ...

«Οι αναρχικοί είναι τα πιο ευαίσθητα μέλη της κοινωνίας μας. Όταν αντιδρούν έχουν πάντα κάποιο δίκιο. Όπως οι καλλιτέχνες σηματοδοτούν το αόρατο, έτσι και οι αναρχικοί διαμαρτύρονται για μορφές βίας που εμείς (στην αλλοτρίωση μας) δεν τις βλέπουμε. Τις έχουμε συνηθίσει. Αλλά δεν παύουν να είναι αυθαίρετες και ίσως περιττές».

Όταν όμως όλοι οι νέοι γίνονται αναρχικοί – τότε κάτι είναι πολύ λάθος στην κοινωνία μας.

Και μην ακούσω για εγκληματικά στοιχεία και πλιατσικολόγους. Σίγουρα υπάρχουν κι αυτοί και επωφελούνται. Ήδη όμως τότε είχα γράψει:

«Προσοχή: Μίλησα για αναρχικούς — όχι για τρομοκράτες (η προβοκάτορες !). Όποιος τους συγχέει, πάσχει από νοητική μυωπία. Διότι είναι πόλοι αντίθετοι».

Αυτός που ζητάει ελευθερία δεν επιλέγει ελεύθερα τη βία — έστω και σαν μέσο. Του επιβάλλεται. Η βία είναι τέκνο της ανάγκης και της οργής. Φέρνει μόνο νέα βία και καταπίεση — ποτέ αυτονομία.

Η διαφορά από τότε είναι ότι σήμερα η αντίδραση των λίγων, έγινε εξέγερση των πολλών. Δεν είναι στραβός ο γιαλός, εμείς στραβά αρμενίζουμε...."

Νίκος Δήμου

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο που είχε γράψει ο Ν. Δήμου   μετά τη δολοφονία του Μ. Καλτεζά. 

Τρώες

 Είν’ η προσπάθειές μας, των συφοριασμένων·
είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων.
Κομμάτι κατορθώνουμε· κομμάτι
παίρνουμ’ επάνω μας· κι αρχίζουμε
νάχουμε θάρρος και καλές ελπίδες.

Μα πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά.
Ο Aχιλλεύς στην τάφρον εμπροστά μας
βγαίνει και με φωνές μεγάλες μάς τρομάζει.—


Είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων.
Θαρρούμε πως με απόφασι και τόλμη
θ’ αλλάξουμε της τύχης την καταφορά,
κ’ έξω στεκόμεθα ν’ αγωνισθούμε.

Aλλ’ όταν η μεγάλη κρίσις έλθει,
η τόλμη κι η απόφασίς μας χάνονται·
ταράττεται η ψυχή μας, παραλύει·
κι ολόγυρα απ’ τα τείχη τρέχουμε
ζητώντας να γλυτώσουμε με την φυγή.

Όμως η πτώσις μας είναι βεβαία. Επάνω,
στα τείχη, άρχισεν ήδη ο θρήνος.
Των ημερών μας αναμνήσεις κλαιν κ’ αισθήματα.
Πικρά για μας ο Πρίαμος κ’ η Εκάβη κλαίνε.

Κ. Καβάφης

μ' άρμα ολόχρυσο...

Tώρα σαν νέος μοιάζει βασιλεύς αρματηλάτης ―
στα εικοσιπέντε χρόνια του, στα εικοσιέξι ―
αναπαυόμενος μετά που εκέρδισε,
μ' άρμα ολόχρυσο και ταχυτάτους ίππους,
σε ξακουστόν αγώνα το βραβείον.

Κ. Καβάφης Απο την Κηδεία του Σαρπηδόνος

Που πας παλικάρι ωραίο σαν μύθος...

Προβλέψεις;

Η κρίση των επενδυτών διαμορφώνεται με βάση την τρέχουσα ψυχολογική τους διάθεση. Η  διάθεσή διαμορφώνεται με βάση τι έγινε χθες και όχι το τι θα γίνει αύριο...

                                                                                                                                                                 Κ.

Φοβού την γλύκα των πραγμάτων..

Οι καταστροφές είναι σαν τους μεγάλους έρωτες. Προκύπτουν απροειδοποίητα και κεραυνοβόλα.

 Παραλύουν τις αισθήσεις και θολώνουν την λογική… 

Μοιραία λοιπόν δεν αφήνουν σε κανένα τη δυνατότητα να αντιδράσει.. 

Ετσι όταν αρχίσει η μεγάλη διόρθωση, δεν θα το πάρετε καθόλου χαμπάρι. Δεν θάρθει απότομα… γιατί οι βίαιες κινήσεις προκαλούν βίαιες αντιδράσεις.

 Θάρθει ανεπαίσθητα και στην αρχή θα δημιουργήσει στους περισσότερους τέτοιο κομφούζιο που θα περάσουν την ατυχία τους για τύχη. Οατν θα καταλάβουν τι γίνεται θα είναι αργά και όταν ο πανικός θα φτάσει στο ζενίθ και θα προσπαθούν να απαλλαγούν από τα χαρτιά όπως-όπως, πάλι λάθος θα κάνουν.

 Στις αγορές οι μεγάλες επιστροφές θυμίζουν την κινούμενη άμμο. Μέχρι να το καταλάβεις θα έχεις χωθεί μέχρι τη μέση και κάθε προσπάθεια να κινηθείς να σε χώνει όλο και πιο βαθιά.

 Τώρα θα λέτε τι μ΄ έπιασε και ανησυχώ. Τίποτα, όλα είναι πολύ ευνοϊκά για να είναι αληθινά. Επιπλέον μέσα σε δυο μέρες έχω δεχθεί πάνω από 50 τηλεφωνήματα γνωστών οι οποίοι ασχολούνται με το χρηματιστήριο κατά μέσο όρο 2-3 μήνες και μου ψιθυρίζουν εμπιστευτικά ότι η τάδε ή η δείνα και η άλλη μετοχή θα διπλώσουν πάραυτα… 

Ακόμη έχω μάθει ότι το χρηματιστήριο δεν είναι ένα παιγνίδι στο οποίο όλοι κερδίζουν εσαεί… 

Γι’ αυτό νάχετε πάντα το νου σας… και όχι μόνο, τα ρευστά είναι απαραίτητα… Για καλό και για κακό «σφίξτε» και κανένα μετρητό. 

Για τους αρχάριους της Σοφοκλέους το πρώτο μάθημα που θα πρέπει να μάθουν είναι ότι στον κόσμο του  χρηματιστηρίου το κέδρος του ενός είναι η ζημιά του άλλου. 

 Αρα, κανόνας πρώτος: πως δεν θα χάσω.. 

Κανόνας δεύτερος, πως θα κερδίσω… 

Αυτά κατά τα άλλα όλα βαίνουν καλώς…

Δημοσιεύτηκε στη στήλη Καγκελάριος, Ημερησία Σάββατο 4 Σεπτεμβρίου 1999 

Μηδένα προ του τέλους..

Τα χρήματα που βγαίνουν με την κερδοσκοπία αποτελούν αποζημίωση για ψυχική οδύνη. Αρχικά τα πράγματα είναι διαφορετικά και μόνο στο τέλος έρχονται όπως περιμένουμε.

 

Andre Kostolany

 

 

Τα άδεια κεφάλια κάνουν περισσότερο θόρυβο…

 Οσο εκεί οι έξω οι εν δυνάμει ηλίθιοι είναι περισσότεροι από τα χαρτιά που τυπώνονται μια ανοδική αγορά δεν κινδυνεύει από βαρυχειμωνιά. Κινδυνεύει μόνο από σποραδικές καταιγίδες. 

Φυσικά δεν αναφέρομαι στους επενδυτές ή τους κερδοσκόπους τους κυνηγούς της αξίας ή της ευκαιρίας. Αυτοί έχουν πάρει τα μέτρα τους από νωρίς, αλλά στους παίκτες που με ένα τριχίλιαρο ονειρεύονται να αλλάξουν κοινωνική κατηγορία και οικονομική τάξη. 

Απόλυτο δόγμα αυτής της στήλης είναι ότι το καλύτερο βιβλίο για επενδύσεις και κερδοσκοπία είναι οι ιστορίες των ανθρώπων. Μια ιστορία πάντα έχει κάτι να πει, αρκεί να έχουμε εξασκήσει τον εαυτό μας στην ανάγνωση του μηνύματος. 

 Ενας από τους σταθερούς φίλους της στήλης που αρέσκεται να λέει ότι, έχει σαν βασικό κανόνα στην επιλογή των μετοχών: την μερισματική τους απόδοση.

 Την ίδια αρχή είχε το 2002 την ίδια έχει και το 2007. Είχε  στο χαρτοφυλακιό του την μεγαλύτερη διαδρομή του Σφακιανάκη 2 Ευρω, του Φουρλή της  Εurobank κλπ.  Δεν διστάζει να αποχωρεί σε κάθε κύκλο αρκετά πριν την κορυφή και εξ αιτίας αυτής της συνήθειας όχι μόνοι έφυγε αλώβητος το 99 αλλά διαθέτει σήμερα ένα χαρτοφυλάκιο αρκετών εκατ. Ευρω με ένα μεγάλο μέρος σε ρευστό. 

Κάνει ακόμη τη ίδια δουλειά που έκανε και πριν ασχοληθεί συστηματικά με το χρηματιστήριο. Και αυτό κατά την γνώμη συνιστά  ένα λόγο στο να εμπνέει εμπιστοσύνη η γνώμη του για την αγορά. 

Η γνώμη του είναι ότι και πιο σπάνια βρίσκει στο ταμπλό μετοχές των οποίων οι προσδοκίες είναι μεγαλύτερες από τους κινδύνους. 

Κάποιος άλλος που ανέφερε ότι το 2001 άνοιξε ένα κωδικό στο οποίο τοποθέτησε 35.000 Ευρώ. Σήμερα το χαρτοφυλάκιο αυτό μετράει 165.000 Ευρω χωρίς να υπολογίζει ότι έχει τραβήξει περί τις 45.000 σε διάφορες περιόδους. 

Ο ίδιος μου δήλωσε ότι είναι ικανοποιημένος από την πορεία και ότι τώρα το 60% το κρατάει σε ρευστότητα μήπως τυχών και προκύψει κάποια ευκαιρία. Και να προκύψει η ευκαιρία η προθεσή του είναι να αντιστρέψει το 60-40%. 

Η άποψη και των δύο είναι ότι προτεραιότητα στην παρούσα φάση έχει η διατήρηση των κεκτημένων. Δεν μπορώ να διαφωνήσω μαζί τους γιατί ξέρω ότι και οι δύο θα ανήκουν στους νικητές όταν έρθει η ώρα του λογαριασμού. 

Αφήστε τα κύμβαλα να αλαλάζουν ως συνήθως οι άδειοι τενεκέδες κάνουν πάντα τον περισσότερο θόρυβο. Το ίδιο και τα άδεια κεφάλια.

"H" 16/07/2007

 

Ο άνθρωπος με το κρίνο και τα τσιράκια τα λογιστικής

Οσο πληθαίνουν οι φωνές επαγγελματιών «ινστρουχτόρων» και ερασιτεχνών «βασιβουζούκων» ότι το 2007 προαλείφεται σαν μια χρονιά αναίμακτη και ευοίωνη, τόσο με ζώνουν τα φίδια.

Ινστρούχτορες αν θυμάμαι, κατά τη μαρξιστική σολομωνική της 3^ης διεθνούς και εντεύθεν, ήταν οι καθοδηγητές που μετέφεραν τη γραμμή της Μόσχας στα αδελφά κόμματα, δήθεν  στα πλαίσια του προλεταριακού διεθνισμού. 

Επειδή ο προλεταριακός διεθνισμός μας τελείωσε, καθώς κατέρρευσε εν μέσω των αντιφάσεών του,  μας έμεινε μόνο η εκδοχή του καπιταλιστικού διεθνισμού στα πλαίσια της οικονομικής παγκοσμιοποίησης. Οι «ινστρούχτορες» λοιπόν αυτής της πλευράς είναι οι διεθνείς οίκοι που ελέγχουν τις παγκόσμιες ροές των κεφαλαίων. 

Αυτοί, όπως άλλωστε όλοι οι χρηματιστές, μοιάζουν  με κρουπιέρηδες των καζίνο που προσπαθούν να πείσουν ότι πρέπει ποντάρουμε διαρκώς επειδή για μερικά παιγνίδια έχουμε ρέντα.

 «Βασιβουζούκοι» κατά το λεξικό της στήλης είναι όλοι αυτοί οι δημοσιολόγοι και μη περί τα χρηματιστηριακά που πέρα από ότι είναι οι πρώτοι που καταστρέφονται σε κάθε παραπάτημα  της αγοράς, μονίμως είναι αισιόδοξοι και μπερδεύουν τις επιθυμίες και τις προβλέψεις.

 Εντάξει, για αρχίσει η αγορά να παραπατάει, ίσως πρώτα πρέπει να δούμε τους τελευταίους τροχούς της ανοησίας, να αρχίζουν να επαίρονται για την ευφυΐα τους. Οπερ, να δούμε τους τροχούς των κάρων της Σοφοκλέους να περνάνε τους εαυτούς τους για τροχούς της «Φόρμουλα Ένα». 

Μπορεί η ανθρώπινη βλακεία να είναι απύθμενη, αλλά ποτέ δεν ξέρεις πόσες θα είναι οι ωθητικές συμπτώσεις της χρηματιστηριακής συγκυρίας και πόσα πέπλα βλακείας θα επιτρέψουν να αποκαλυφθούν. 

Η στήλη έχοντας σαν πρώτη ύλη επεξεργασίας εκτιμήσεων την ψυχολογία της αγοράς, από το 2002 ακόμη πίστευε ότι ο ανοδικός κύκλος που διανύουμε θα είναι ένα «κούφιος» κύκλος. Αν και έχει αξιοθαύμαστο ύψος και διάρκεια, και εδώ και έξω εξελίσσεται χωρίς τη συμμετοχή του κοινού. Μπορεί να έχει hedge funds, equity funds, funds of funds αλλά δεν έχει κοινό.

 Αν οι ξένες αγορές διατηρήσουν το τέμπο τους  επόμενους μήνες  τότε εδώ οι εγχώριοι οπλαρχηγοί που έχουν ξεμυτίσει το τελευταίο 12-16μηνο ίσως επιχειρήσουν με μια γενίκευση της «ευφορίας» που τους προσφέρουν οι αποδόσεις τους να αυξήσουν τη συμμετοχή του κοινού. 

Θα είναι μια καλή ευκαιρία για τους ψύχραιμους που κάνουν υπομονή και δείχνουν επιμονή,  να καταγράψουν τα κέρδη τους και να περιμένουν να αγοράσουν υπό καλύτερους όρους και προϋποθέσεις.

Όπως έγινε και πέρυσι.  Αυτό είναι το καλό σενάριο.

Ημερησία 27/12/2006

 

Οι θεωρίες συνομωσίας στην άνοδο και την πτώση του χρηματιστηρίου...

Oσοι δεν καταλαβαίνουν την τρέχουσα διάρκεια και την ένταση της ανόδου των αγορών και ειδικά της Σοφοκλέους, θα πρέπει να θυμηθούν το 2002, όταν δεν μπορούσαν να καταλάβουν την διάρκεια, την ένταση και της έκταση της πτώσης...

Οι παλαιότεροι θα θυμούνται τότε τις θεωρίες συνωμοσίας, σε σχέση με τους ξένους οι οποίοι καθοδηγούσαν την πτώση σε συνδυασμό με τις κινήσεις στα συμβόλαια της αγοράς παραγώγων.. 

Το ίδιο έργο ζούμε τώρα, από την άλλη πλευρά... τότε τα κέρδη των τραπεζών(που είναι η ατμομηχανή της Σοφοκλέους αλλά και άλλων εταιρειών...) μειώνονταν δραστικά, τώρα αυξάνονται δραστικά...

 Στην επόμενη φάση τι πιστεύετε ότι θα γίνει... Θα αυξάνονται και αυξάνονται και θα ξαναυξάνονται; Η ιστορία της κυκλικής εναλλαγής ευφορίας και ύφεσης της οικονομίας και των αγορών άλλα μας διδάσκει...

 Πότε θα συμβεί αυτό; Νομίζω ότι στο ερώτημα αυτό δεν είναι κανείς σε θέση να απαντήσει. Οι αισιόδοξοι λένε ότι και φέτος και του χρόνου οι αγορές και οι δείκτες τους θα κάνουν νέα υψηλά... και μετά βλέπουμε...

 Οι απαισιόδοξοι λένε ότι ήδη έχουμε πάει πολύ ψηλά και ήδη θάπρεπε νάχει ξεκινήσει η διόρθωση. Και τέλος υπάρχουν οι σκεπτικιστές( όπως η στήλη) που λένε, ότι όντως έχουμε ανέβει ψηλά...  Ότι λίγο πολύ η διαδρομή των blue chips έχει εξαντλήσει τα όριά της, το κύμα της ρευστότητας, έχει περάσει ήδη στην μεσαία κεφαλαιοποίηση και ήδη κάνει την τελευταία διαδρομή από την μικρή κεφαλαιοποίηση...

 Η αυτή η φάση θα μπορούσε να κρατήσει εβδομάδες, μήνες ή ενδεχομένως και χρόνια... Μια φάση δηλ. που τα οι μετοχές θα διατηρούν τα κέρδη και στην αγορά θα λαμβάνουν χώρα μόνο επιμέρους κινήσεις...

 Η ιστορία διδάσκει ότι αυτές οι φάσεις συνήθως ανατρέπονται από τυχαία και αναπάντεχα γεγονότα που λειτουργούν περισσότερο σαν αφορμές και όχι σαν αιτίες...

Hμερησια 06/02/2006

Κοντα στον Ουρανό

Μόλις τελείωσα το μυθιστόρημα της Αϋν Ραντ  Κοντά στον Ουρανό εκδόσεις Ωκεανίδα. Είναι σε δυο τόμους και είναι εκπληκτικό για τα γούστα μου. Οτι καλύτερο έχω διαβάσει εδώ και πολλά χρόνια. Φοβεροί χαρακτήρες, καλή πλοκή αλλά με ιδιαίτερα ρηξικέλευθες απόψεις.

"Ο Χάουαρντ Ρόαρκ, ιδιοφυής αρχιτέκτονας, αδιάλλακτος στα ιδανικά του (πηγαίνει ακόμα κι εργάτης σε λατομείο για να μην τα προδώσει), η σκληρή μάχη του εναντίον στα κατεστημένα στάνταρ της εποχής του και η εκρηκτική ερωτική ιστορία του... η Ντομινίκ Φράνκον, μια εξαιρετικά όμορφη κι έξυπνη γυναίκα, που τον αγαπάει με πάθος, αλλά αγωνίζεται να τον νικήσει και παντρεύεται τον χειρότερο εχθρό του.
H άγρια επίθεση που εξαπολύει μια λυσσαλέα κοινωνία ενάντια σ ένα μεγάλο δημιουργό.

Το βιβλίο αυτό, όταν πρωτοδημοσιεύτηκε το 1943, προκάλεσε αμέσως παγκόσμιο ενδιαφέρον με το τολμηρό και πρωτότυπο λογοτεχνικό του όραμα, την άψογη πλοκή του, αλλά και τις ιδέες του, που είναι από τις πιο προκλητικές που παρουσιάστηκαν ποτέ στη λογοτεχνία - το άτομο, το ανθρώπινο εγώ είναι η νερομάνα της προόδου. Πέρασε πάνω από μισός αιώνας και το μυθιστόρημα αυτό, καθώς και τα δυο άλλα μυθιστορήματα της ΄Aυν Ραντ, εξακολουθούν να κυκλοφορούν σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα το χρόνο κι έχουν γίνει πια σύγχρονα κλασικά έργα."

Για 10 χρόνια φαγούρα…

 Κάποτε στη δεκαετία του 80 έλεγαν συχνά ότι η Ιαπωνία είναι μια υπερτιμημένη αγορά.  Και έτσι ήταν… αλλά συνέχιζε να υπερτιμάται για χρόνια… Όσοι, λογικώς, απείχαν από τις αρχές της δεκαετίας μπορεί να γλίτωσαν τις απώλειες αλλά μπορούμε να πούμε έχασαν πολύ περισσότερα απ’ όσα θα έχαναν αν έπεφτε αυθωρεί και παραχρήμα με τις προβλέψεις η αγορά… 

Το ίδιο ή κάποιο παρόμοιο σκηνικό δεν αποκλείεται να ζήσουμε ετούτη τη δεκαετία στη Wall Street… Ο μαγνητισμός που εξασκούν οι 10.000 μονάδες στο Dow Jones δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητος… Όπως και στην Ιαπωνία ένα οικονομικό κατεστημένο μερικών τραπεζών και λοιπών χρηματοοικονομικών οίκων  έχει να χάσει περισσότερα από μια μεγάλη πτώση της αγοράς απ’ ότι ενδεχομένων κοστίζει η στηριξή της…

 Το μόνο παραμύθι στο κόσμο που δεν έχει τέλος είναι το ομώνυμο μυθιστόρημα του Μίκαελ Εντε… και αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από μια νοητική οφθαλμαπάτη…

 Αν όμως η Αμερική μπορεί να μείνει για χρόνια υπερτιμημένη η Ιαπωνία μπορεί να μείνει αντίστοιχα υποτιμημένη… και το ερώτημα είναι τι θα κάνουν σε αυτό το διάστημα η ευρωπαϊκές αγορές… Για να μπορέσουμε να βρούμε ένα ρόλο και για την δική μας… (Στο χρηματιστήριο έχει πάντα σημασία να έχει μια εξήγηση για όσα συμβαίνουν έστω και αν αυτή πολλές είναι αποδεικνύεται λάθος… πολλές φορές θα κερδίσεις με ακολουθώντας λάθος εκτιμήσεις και θα χάσεις ακολουθώντας τις σωστές. Τόσο περίπλοκες και χαοτικές είναι οι αγορές.) 

Προσέξτε τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα οι σοσιαλιστές υποχωρούν από παντού… οι συντηρητικοί που έστω και κατ’ επίφαση στην Ευρώπη θεωρούνται περισσότερο φίλιοι προς τις αγορές κερδίζουν έδαφος… Μαζί με του ρατσιστές που εκφράζουν τον φόβο των φτωχότερων στρωμάτων για το μέλλον τους… 

Ο τύπος τις τελευταίες μέρες εστίαζε την προσοχή στο γεγονός ότι η Γαλλία δεν επιθυμεί να ακολουθήσει τις υποδείξεις των Βρυξελών ούτως ώστε να συμμαζέψει τα δημοσιονομικά της εν μέχρι το 2004. Πίσω από τις γραμμές θα έβλεπες ότι αυτό γιατί θέλει να προχωρήσει σε φορολογικές ελαφρύνσεις προκειμένου να ενισχύσει την ανάπτυξη… 

Ανάπτυξη αντί για φόρους όπερ θα μπορούσε να σημαίνει και θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα αντί στο δημόσιο… Τουτέστιν παραγωγικές θέσεις εργασίας αντί για αργομισθίες…Ποια από τις δύο είναι η καλύτερη κοινωνική πολιτικής;… Προφανώς αυτή που δεν συσσωρεύει χρέη… 

Υπό αυτές τις προϋποθέσεις Ευρώπη και Ιαπωνία θα μπορούσαν στα επόμενα χρόνια να πάρουν την σκυτάλη στο επίπεδο των αγορών…

 Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η Σοφοκλέους θα μπορούσε να κινείται άλλοτε εντονότερα και άλλοτε ηπιότερα μεταξύ των 2.000 και 4.000 μονάδων ανάλογα με την κατάσταση που επικρατεί στις ξένες αγορές…

 Το ευτυχές για μας είναι ότι οι εκλογές αργούν και μέχρι τότε θάχουμε προλάβει να βγάλουμε τα πλήρη συμπεράσματα τις επίδρασης που θα έχουν τα εκλογικά αποτελέσματα στις ευρωπαϊκές χώρες… 

Όπως και νάχουν τα πράγματα όμως η Σοφοκλέους στις παρούσες τιμές δεν διαθέτει περισσότερες ευκαιρίες και λιγότερα ρίσκα…

 Αλλά σε όσους και αν το λες αυτό σε κοιτούν γεμάτοι δυσπιστία… Είναι οι ίδιοι που το δυσπιστούσαν 1999 δυσπιστούσαν να πιστέψουν ότι στο χρηματιστήριο υπάρχει και η περίπτωση να χάσεις… Όχι για μια-δυο μέρες αλλά για χρόνια να χάνεις… 

Αυτή η κατηγορία των επενδυτών που είναι και οι καλύτεροι τροφοδότες των φουσκών που δημιουργεί ενίοτε το σύστημα έχει σταματήσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις και επιστρέψει πάλι όταν θάχει δημιουργήσει νέες οικονομίες από την εργασία…

 Θα επιστρέψουν ποτέ; με ρωτούσε ένας φίλος τις προάλλες… Πάντα επιστρέφουν…

 Οι άνθρωποι μπορεί να αντέξουν τις κακουχίες, την φτώχια, τις απώλειες… Δυσκολεύονται να αντέξουν το γείτονα να κερδίζει…   Λένε ότι στον προηγούμενο γύρο ο κράχτης ήταν οι ΕΛΔΕ που πούλησαν το χρηματιστήριο μέχρι το τελευταίο ακριτικό χωριό. Υπήρχε και ένας άλλο κράχτης η κρεβατομουρμούρα: «Εκείνος κέρδισε εσύ τις κάθεσαι;…» 

Καγκελάριος : Ημερησια 18 05 2002

Το χειρότερο σενάριο έγινε πραγματικότητα. Ευτυχώς!

Το χειρότερο σενάριο έγινε πραγματικότητα. Βρισκόμαστε σε χρηματιστηριακή διόρθωση διάρκειας τουλάχιστον  οκτώ  συναπτών ετών. Μια από τις μεγαλύτερες του τελευταίου αιώνα. 

 Ο Αρμαγεδδών λοιπόν είναι εδώ ή μήπως ήταν εδώ και απλά τα τελευταία χρόνια είχαμε περάσει την ατυχία μας για τύχη.

 

Η τρέχουσα χρηματιστηριακή φιλολογία αναφέρει ότι βρισκόμαστε σε μια διόρθωση που τώρα συμπληρώνει τον πρώτο της χρόνο. Αν κάποιος όμως ρίξει μια ματιά πίσω από την πρώτη όψη των διαγραμμάτων, των δεικτών και των τιμών, εύκολα μπορεί να βγάλει το συμπέρασμα ότι οι αγορές βρίσκονται στην τροχιά της διόρθωσης που ξεκίνησε το 2000.

 

Την εβδομάδα που πέρασε μάλιστα  ο «πατριάρχης» όλων των δεικτών ο S&P 500 έγραψε νέο χαμηλό. Μπορεί όχι σε ονομαστικές τιμές, αλλά σε τιμές πραγματικές αν υπολογίσει κάποιος τις διακυμάνσεις της τελευταίας δεκαετίες σε συνάρτηση με την ισοτιμία του δολαρίου

.

 Η περίφημη bull market 2003-2007  δεν ήταν παρά ένα καχεκτικό bear market rally για τον αντιπροσωπευτικότερο χρηματιστηριακό δείκτη του πλανήτη. Είναι προφανές ότι το έξυπνο αμερικάνικο χρήμα από στο διάστημα 2000-2007 κατευθύνθηκε προς την Ευρώπη και την Ασία να επωφεληθεί της περίστασης. 

Ποια είναι λοιπόν τα στοιχεία που συνηγορούν ότι εν έτη 2008 βρισκόμαστε στη καθοδική τροχιά της χρηματιστηριακής διόρθωσης που ξεκίνησε τον Απρίλη του 2000;  

Κατ’ αρχήν να διευκρινίσουμε ποια είναι τα βασικά εργαλεία που χαρακτηρίζουν ένα χρηματιστηριακό κύκλο.

 1)Είναι η  πορεία χρηματιστηριακών δεικτών αλλά και δεικτών όπως το Ρ/Ε. 

2)Είναι η αύξηση ή η μείωση των χαρτιών (αριθμός μετοχών) που κυκλοφορούν στην αγορά.

 3)Είναι η κατεύθυνση χαρτιών(μετοχών) και ρευστών. Ήτοι, αν αυτά κινούνται από τα δυνατά χέρια στα αδύνατα ή από τα αδύνατα στα δυνατά. Οπερ, στους ανοδικούς έχουμε διανομή χαρτιών στους καθοδικούς συσσώρευση. Να διευκρινίσω ότι λαμβάνω σαν σημείο αναφοράς την Wall Street και τον δείκτη S&P 500 γιατί αφενός μεν είναι η μεγαλύτερη και αντιπροσωπευτικότερη αγορά του πλανήτη και κατά δεύτερο ο S&P 500 αντιπροσωπεύει τις 500 ισχυρότερες επιχειρήσεις της υδρογείου. Οι υπόλοιπες αγορές και δείκτες μοιάζουν με σώματα ετερόφωτα μπροστά τους. Μην νομίσετε έχω με διακρίνει κάποια παθολογική αμερικανολαγνεία. Φίλο του ευρωπαϊκού φεντεραλισμού και της αλχημείας μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και φιλελευθερισμού θα με χαρακτήριζα.

 Τι μας λένε λοιπόν τα παραπάνω τρια εργαλεία με τα οποία μπορούμε να προσανατολιστούμε για το σημείο του χρηματιστηριακού κύκλου που βρισκόμαστε. 

1)Την περασμένη εβδομάδα ο δείκτης S&P 500 έγραψε νέο χαμηλό με όρους Ευρώ.

Ο δείκτης Ρ/Ε του S&P 500 τα τελευταία χρόνια αν και με ανοδικές μικροεξάρσεις βαίνει μειούμενος. Από 25 το 2000 βρέθηκε στο 14 το 2002 και αυτό έγινε κυρίως με πτώση των τιμών. Από το 17 το 2003 βρέθηκε πάλι στο 14 το 2007 και αυτό έγινε με άνοδο των κερδών και των τιμών. Από το 14 πέρυσι βρίσκεται αυτή την περίοδο στο 9 και αυτό λαμβάνει χώρα με πτώση τιμών και κερδών.

Τα τελευταία 8 χρόνια το Ρ/Ε προσγειώθηκε από το 25 στο 9 και αυτό συνήθως και με βάση τη λογική συμβαίνει στην καθοδική πλευρά του κύκλου.

 

2)Κατά την διάρκεια του ανοδικού χρηματιστηριακού κύκλου οι εταιρείες τυπώνουν μετοχές και τις μοιράζουν στους επενδυτές προκειμένου να καλύψουν τη ζήτηση που αυξάνεται. Στις 10/10 τρέχοντος  ο αριθμός των μετοχών του S&P 500  συνεχίζει την καθοδική πορεία του κοντά στα 8,7 δισ. τεμάχια κατά 6% χαμηλότερα από το ρεκόρ του 2004 και κοντά στα επίπεδα του 2000. Η αντιστροφή της τάσης της αύξησης του αριθμού των μετοχών ξεκίνησε το 2000 πέρασε σε αρνητική μεταβολή το 2005 και παραμένει σε αρνητικό πεδίο. Η μείωση των αριθμού των μετοχών γίνεται κυρίως με αγορές ιδίων και διαγραφές. 

3)Στην ανοδική αντίδραση 2003 μέχρι 2007 δεν είχαμε διανομή χαρτιών ούτε είσοδο αδύναμων χεριών (μαρίδας)στις αγορές. Αυτό που είχαμε ήταν μεγάλους ιδιώτες, equity funds, insiders και μεγάλους θεσμικούς. Οι μικροί πουλούσαν και οι μεγάλοι αγόραζαν και έστηναν deals. Οι μικροί αγόραζαν ακίνητα.

 Πολλοί θα θυμούνται τη δυσπιστία αρκετών  για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της bull market 2003-2007, γεγονός που οδηγούσε σε επιφυλακτικότητα. Όταν όμως τα χαρτοφυλάκια γράφουν κέρδη ποιος νοιάζεται για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αγοράς; Σωστά! Η επιφυλακτικότητα αυτή κουμπώνει με το παραπάνω σενάριο. 

Το ζήτημα τώρα είναι αν οκτώ χρόνια διόρθωσης είναι αρκετά για να ολοκληρωθεί ένα πτωτικός κύκλος. Ομοιότητες αυτός ο κύκλος θα μπορούσε να έχει με την δεκαετία του 70 όταν ο Dow κορύφωσε την μεταπολεμική άνοδο το 1966 και ουσιαστικά ολοκλήρωσε το καθοδικό κύκλο με το χαμηλό του 1974 αφού πρώτα είχε κάνει τη βουτιά του 1970. Τα επόμενα έξι χρόνια κινήθηκαν πλαγιοανοδικά μέχρι το τέλος των πέτρινων χρόνων στις αρχές της δεκαετίας του 80. 

Ακόμη και το χειρότερο σενάριο να ισχύει που σημαίνει ότι θα κάνουμε 10-15 χρόνια να δούμε νέο υψηλό στις αγορές, κοντά στα χαμηλά δεν μοιάζει να είναι ώρα να φεύγει κάποιος. Η δεκαετία του 70 έδειξε ότι μεταξύ χαμηλών και υψηλών βγήκαν κέρδη για τους με ορίζοντα 2-3 χρόνων  ευέλικτους.

Capital 16/10/2008

 

 

 

 

Το ένστικτο της γάτας και η τακτική του βαρόνου...

Από σήμερα ξεκινά η συνεργασία με το Capital 

Η αναζήτηση του πυθμένα όπως άλλωστε και της κορυφής σε έναν χρηματιστηριακό κύκλο μοιάζει με την αναζήτηση ψύλλων στα άχυρα. Το πετύχει κάποιος κάποιον ψύλλο στα άχυρα δεν είναι απίθανο, αλλά αυτό που χρειάζεται πρωτίστως είναι τύχη. Την τύχη της συναπάντησης την οποία οι αδαείς των αγορών και της ζωής εκλαμβάνουν αυτάρεσκα σαν κάποιο είδος υποσυνείδητης εξυπνάδας (oσοι αγνοούν ψυχαναλυτική σολομωνική μιλάνε απλά για αγοραίο ένστικτο). Περισσότερα σε λίγο στο Capital

Οι κανόνες του χρηματιστηρίου

Με δυο λόγια, σύμφωνα με την εμπειρία μου γεγονότα που κάνουν αίσθηση και προκαλούν δονήσεις έχουν ως αποτέλεσμα μία στροφή 180 μοιρών στη χρηματιστηριακή τάση. Aς επιστρέψουμε στο παράδειγμά μας, στην κήρυξη του πολέμου το 1939. Aν τα χρηματιστήρια ανέβαιναν επί μήνες πριν την έναρξη του πολέμου, τότε κατά το ξεκίνημα των εχθροπραξιών θα συνέβαινε ένα γιγαντιαίο κραχ. Αντί του fait accompli θα είχαμε μία δραματικά κακή είδηση. 

O πόλεμος και η ειρήνη είναι φυσικά ακραίες περιπτώσεις. Tο φαινόμενο του fait accompli μπορεί να παρατηρηθεί όμως και σε πολλά άλλα πολιτικά και οικονομικά γεγονότα. Αυτή η παρατήρηση έχει επιβεβαιωθεί τόσο συχνά που την έχω σχεδόν αναγάγει σε κανόνα.  Θα ήθελα λοιπόν να καταλήξω στο ακόλουθο συμπέρασμα: η λογική σας στηρίζεται μόνο στις λεγόμενες βασικές αρχές, στα στατιστικά, οικονομικά, πολιτικά και λοιπά στοιχεία. Όλα όμως αυτά καλύπτονται από τους προαναφερθέντες τεχνικούς παράγοντες. Mε μία λέξη: οι συλλογισμοί σας ήταν πολύ θεωρητικοί και έτσι δεν συμφωνούν με τα δεδομένα της πράξης».

.............

Aς επιστρέψουμε όμως στην κερδοσκοπία σε τρεις φάσεις: φυσικά προκύπτει τώρα το ερώτημα σε ποια φάση βρίσκεται κανείς. Για αυτή την απάντηση δεν υπάρχει διδακτικό εγχειρίδιο, όπως δεν υπάρχει αλάνθαστη κερδοσκοπία. Oύτε υπάρχει κάποια μέθοδος την οποία μπορεί κανείς να εφαρμόσει στα τυφλά. Πρέπει από την εμπειρία μου να μαντέψω ποια είναι η κατάσταση. Πώς και με ποια ένταση θα αντιδράσει το κοινό; Πώς είναι η τεχνική δομή του χρηματιστηρίου, σε ποια χέρια βρίσκονται τα χαρτιά, τα κρατούν οι σταθεροί ή οι ασταθείς παίκτες του χρηματιστηρίου; ......................

Όποιος θέλει να προβλέψει τις τιμές των μετοχών ή τις τάσεις του χρηματιστηρίου με «επιστημονικές» μεθόδους είναι ή τσαρλατάνος ή βλάκας ή και τα δύο ταυτόχρονα.
Mόνο η πολύ μεγάλη εμπειρία χαρίζει σε κάποιον αυτό που αποκαλούμε «έκτη αίσθηση». Aκόμα και ο πιο έμπειρος κερδοσκόπος που έχει περάσει από σαράντα κύματα μέχρι να φτάσει εδώ που βρίσκεται μπορεί να κάνει λάθος. Πρέπει μάλιστα να κάνει συχνά λάθος για να συγκεντρώσει τις απαραίτητες εμπειρίες. Ένας κερδοσκόπος που δεν χρεοκόπησε τουλάχιστον δύο φορές στη ζωή του δεν είναι άξιος του ονόματός του.Όλοι βρισκόμαστε μέσα σε ένα σκοτεινό χώρο, αλλά σίγουρα εκείνος που ζει μέσα σ' αυτό το δωμάτιο εδώ και χρόνια προσανατολίζεται καλύτερα από κάποιον που μπήκε μόλις πριν από λίγο.

................

Αντρέ Κοστολάνι

Το γύρισμα της "αρκούδας"

Η αγορά είναι υπερπουλημένη και κάποιες καλές ειδήσεις όπως η έγκριση του σχεδίου διάσωσης θα βοηθήσουν στην ανοδική της αντίδραση. Τα λόγια αυτά όταν τα ακούς από το στόμα της μεγαλύτερης διαχρονικής αρκούδας των τελευταίων δεκαετιών έστω και να μιλά για το προσωρινό άμεσο μέλλον έχουν κάποια αξία.

Ειδικά αν γνωρίζεις ότι η προηγούμενη ανοδική αντίδραση που προέβλεψε το 2002, πριν την μακροπρόθεσμη κάθοδο κράτησε πάνω από 4 χρόνια.

Παρ’ όλα αυτά η οπτική γωνία που βλέπει τα πράγματα ο Marc Faber έχει ενδιαφέρον και όποιος δεν την λαμβάνει υπόψη βλέπει πολύ λιγότερο από το μισό κομμάτι της εικόνας που περιγράφει την πραγματικότητα.

Τις απόψεις τους μπορεί κάποιος να της βρει στο βιβλίο: Tomorrow's Gold: Asia's age of discovery το οποίο υπογράφει ο ίδιος ή και το βιβλίο Riding the Millennial Storm: Marc Faber's Path to Profit in the Financial που έχει γράψει γι’ αυτόν ο Nury Vittachi

Κάντε κλικ για να δείτε τη συνέντευξη του Faber στο CNBC

Ράλι της αρκούδας ή αντιστροφή τάσης;

Αλήθεια οι ειδήσεις είναι που διαμορφώνουν τις τιμές στο χρηματιστήριο ή οι τιμές που δρομολογούν τις ειδήσεις; Στη προκειμένη περίπτωση οι τιμές ακολουθούν τις αποφάσεις του Κογκρέσου ή απλά οι τιμές είναι αυτές που τις έχουν δρομολογήσει;

Οι θεωρίες της λογιστικής δεν αρκούν να ερμηνεύσουν τα τεκταινόμενα στις αγορές καθώς οι αριθμοί δύσκολα μπορεί να προβλέψουν την παράλογη πλευρά τη ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Αν το Κογκρέσο δεν αφήσει την αμερικάνικη οικονομία να καταρρεύσει τότε η εβδομάδα που λήγει σήμερα μοιάζει με εβδομάδα ευκαιριών. Ευκαιριών με ορίζοντα μερικές εβδομάδες ή μερικά χρόνια.

Απομένει περί τα τέλη του έτους να δούμε αν θα είναι και ευκαιρία με ορίζοντα μερικούς μήνες.

Η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι τα χειρότερα είναι μπροστά. Αυτό κατά τη γνώμη μου έχει μικρή σημασία. Αρκεί να θυμηθούμε ότι πέρυσι το καλοκαίρι και Φθινόπωρο η πλειοψηφία πίστευε τα ακριβώς αντίθετα. Η πλειοψηφία κοιτάει το αύριο πάντα με τα δεδομένα του χθες. Αυτός είναι ο λόγος που στις στροφές βλέπει ευθείες. Από την άλλη πλευρά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αρκετό κάποιος να κάνει το αντίθετο από αυτό που βλέπει η πλειοψηφία και να πέφτει μέσα.

Εν τω μεταξύ η καθυστέρηση εφαρμογής του σχεδίου διάσωσης δημιουργεί συνθήκες πανικού. Μέσα σε λίγες μέρες οι καταθέτες τράβηξαν περί τα 16 δισ. από τη WAMU. Την βρήκε στη «γωνία» η Morgan και την εξαγόρασε.

Αυτό δεν είναι αμερικάνικη «ασθένεια». Τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σήμερα το πρωί μου τηλεφώνησαν να ρωτήσουν μήπως πρέπει να αποσύρουν καταθέσεις από μικρότερες τράπεζες. Το ταμπλό τα καταγράφει αυτά. Οι μικρές τράπεζες ανεβάζουν τα επιτόκια για να κρατήσουν τους καταθέτες. Οι μεγάλες καταφέρνουν να κερδίζουν πελάτες προσφέροντας επιτόκια μέχρι και 1% χαμηλότερα.

Παράλληλα πολλές μετοχές συνεχίζουν να δέχονται ομοβροντίες πιέσεων γιατί ο τάδε ή ο δείνα ξένος παίκτης ρευστοποιεί για να καλύψει απώλειες από αμερικάνικες επενδύσεις.

Το πλήγμα στη ρώσικη αγορά φημολογείται ότι είναι αφορμή για αποσύρσεις ρώσικων κεφαλαίων από τράπεζες που διαθέτουν έκθεση σε τέτοια κεφάλαια.

Ποιος είπε ότι η επένδυση και δει η κερδοσκοπία είναι εύκολη υπόθεση.

Μια εικόνα χίλιες λέξεις...

Καθώς από Δευτέρα θα έχουμε αρκετή δουλειά σήμερα αποφάσισα να ανεβάσω μια φωτογραφία η οποία μιλάει από μόνη της. Μου άρεσε η ιδέα και ισως την εφαρμόσω στη καινούργια στήλη. Καθε Δευτέρα π.χ. ενα σχόλιο να είναι φωτογραφικό.

Που ξέρεις μπορεί έτσι να βοηθήσουμε και κανένα συνάδελφο να βγάλει το ψωμί του. Εδω κάποιοι δεν διστάζουν να γράφουν στήλες που έχουν καθιερώσει άλλοι. Αλλά καθείς και τα όπλα του. 

Ούτε και το νέο όνομα θα το κατοχυρώσω δεν είναι αυτό το ζητούμενο αλλά το περιεχόμενο. Οπως έγραφε και κάποιος από τους νονους τη νέας στήλής και "Τρια πουλάκια κάθονται" να την ονομάσεις αν το περιεχόμενο έχει ενδιαφέρον μετά από λίγο το όνομα θα φαντάζει φιλικό.

Θυμάμαι όταν είχα βάλει στην προηγούμενη το όνομα Ο Καγκελάριος προσπαθούσε όλη η εφημερίδα να με πείσει να το αλλαξώ γιατί φαινόταν αστείο. Μου πρότειναν το Ενδοσκόπος κλπ κλπ. Μετά από τρεις μήνες δεν φαινόταν σε κανένα αστείο και εν αγνοία μου τον κατοχύρωναν σαν σήμα στο Υπουργείο. Ε και!

Εβδομάδα ευκαιριών;

Ένα είναι σίγουρο: αυτοί που αγόραζαν την Παρασκευή εκτοξεύοντας τους δείκτες δεν ήταν όσοι απέχουν τις τελευταίες εβδομάδες μήνες ή χρόνια. Ήταν, κυρίως αυτοί που είχαν σορτάρει τις αγορές και η SEC τους τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια, κόβοντας το short selling σε 799 μετοχές του χρηματοοικονομικού κλάδου.

 

Ούτε η χθεσινή διόρθωση ήταν κάποια έκπληξη η οποία υποδηλώνει κάποια διαφοροποίηση. Τεχνικής φύσης διόρθωση μπορεί να θεωρηθεί στο «τεχνητό οφσάιντ» με το οποίο η αμερικάνικη κεφαλαιαγορά μπλόκαρε το σφυροκόπημα των αρκούδων.

 

Το στοίχημα είναι αν αυτή τη φορά το οργανωμένο σχέδιο παρέμβασης από FED και λοιπές κεντρικές τράπεζες, υπουργείο οικονομικών ΗΠΑ και Κογκρέσο θα βάλει οριστικά στην χωματερή τα «τοξικά» απόβλητα της πιστωτικής κρίσης. Όντως αποδείχτηκε μεγάλου όγκου παγόβουνο η κρίση που δρομολόγησαν τα subprimes. Αλλά αν κοιτάξει κάποιος το παρελθόν έχουν υπάρξει και άλλες που απείλησαν στο κρεσέντο τους το σύστημα αναφανδόν. Άπασες δώδεκα μήνες το πολύ αργότερα αποτελούσαν ανάμνηση.

 

Αυτό που μου άρεσε χθες απ΄όσα διάβασα. Ήξεις, αφίξεις στην συντριπτική τους πλειοψηφία ως είθισται σε παρόμοιες έκρυθμες περιόδους, ήταν η άποψη του Ed Yardeni: « Ξεχάστε τις 10.000 μονάδες για τον Dow. Είναι πιο πιθανές οι 12.000 μονάδες. Ο στόχος μου για τις 1.300 μονάδες του S&P 500 στο τέλος του έτους και οι 1.600 μονάδες για το 2009 παραμένει σε ισχύ.

Ο φίλος μου ο Joe Feshbach ο οποίος ήταν άσσος της τεχνικής ανάλυσης σαν επικεφαλής του τμήματος στην Prudential όταν εγώ ήμουν επικεφαλής των οικονομικών αναλυτών της στις αρχές της δεκαετίας του 80, μου είπε ότι βλέπει μεγάλες ευκαιρίες για ανοδικά πονταρίσματα αυτή την εβδομάδα , ιδιαίτερα Τετάρτη και Πέμπτη. Από τα διαγράμματά του και στου Θεού το αυτί…»

 

Λίγοι είναι οι επώνυμοι αυτούς τους χαλεπούς καιρούς που τολμούν να δηλώνουν στόχους και ειδικά όταν αυτοί οι στόχοι είναι κόντρα στο γενικό ρεύμα. Αυτός είναι ένας λόγος που παρακολουθώ επισταμένως το Γιαρντένι εδώ και μια 15ετία, από τότε που ήταν στην Prudential. Ο άλλος είναι γιατί τις περισσότερες φορές έχει προσανατολιστεί σωστά. 

Χαιρετίσματα στο πλάτανο!

 Λοιπόν, η συνεδρίαση της Παρασκευής απέδειξε ότι όντως ο πανικός δεν είναι καλό σύμβουλος. Ειδικά σε εποχές που οι κεντρικές τράπεζες διαθέτουν όσα εκτυπωτήρια χρειαστούν  Οι "φούσκες" κάθε λίγα χρόνια είναι το αντίτιμο. Ο πλούτος της Δύσης και η άνευ προηγουμένου τεχνολογική επανάσταση που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι  το κέρδος. Τα άλλα, αλλοτρίωση, αποξένωση κλπ  ανήκουν στην σφαίρα της φιλοσοφίας η οποία πρέπει να επιστρέψει από τη εξορία.

Όπερ, η δείκτης τραπεζών BKX διέσπασε ανοδικά τον ΚΜΟ 200 δίνοντας ακόμη μερικούς πόντους στην εκτίμηση ότι τα χαμηλά αυτής της κρίσης ο κλάδος που βρέθηκε στη δίνη της τα είδε τον Ιούλη.  Γιατί το είδε ο κλάδος που βρέθηκε στη δίνη της κρίσης και όχι η υπόλοιπη αγορά είναι δύσκολα εξηγήσιμο. Μια ερμηνεία την έχω(αλλά θα την κρατήσω για την επόμενη Δευτέρα που θα ξεκινήσει η στήλη The Contrarian στο Capital.gr. (Λέγαμε για 1/10 αλλά είναι Τετάρτη και ως εκ τούτου αποφασίσαμε για την επόμενη Δευτέρα.) 

Βέβαια αν είδαν οι αγορές τα χαμηλά, την εβδομάδα που πέρασε, αν θα  τα δουν την εβδομάδα που έρχεται  ή στους επόμενους τρεις ή έξι μήνες, για να είμαι ειλικρινής όρκο δεν μπορώ να πάρω. 

Αυτό όμως που νομίζω ότι έχει σημασία στην προκειμένη περίπτωση είναι η διάρθρωση ενός χαρτοφυλακίου με ορίζοντα τριών έως πέντε ετών. 

Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης να δούμε τους κλάδους που θα πρωταγωνιστήσουν στο επόμενο κύκλο, γιατί σχεδόν ποτέ δεν πρωταγωνιστούν οι ίδιοι κλάδοι σε δυο συνεχόμενους κύκλους.

Κυρίως όμως θα πρέπει να περιμένουμε τα 1-2 πρώτα χρόνια του κύκλου για να εξετάσουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Κυρίως δηλ. αν θα υπάρξει καθοριστική συμμετοχή του retail και δεν βρεθούμε πάλι να ψαρεύουμε στην λεκάνη με του καρχαρίες, όπως στο κύκλο 2002-2007.

Τέλος, να δούμε και τι στο διάτανο θα γίνει με κάποιες περιφερειακές αγορές όπως η Σοφοκλέους οι οποίες δείχνουν να μην έχουν σχέδιο πλεύσης στην καταιγίδα των αλλαγών που έχουν ενσκήψει

Κατά τα άλλα χαιρετίσματα στο πλάτανο, την κρύα τη βρυσούλα και τα αρκουδάκια που παρεπιδημούν  ενταύθα και την Παρασκευή είδαν τα ραδίκια ανάποδα.

Οι ταύροι τραγουδάνε ακόμη...

Τελικά και αυτή την εβδομάδα το τέλος του κόσμου δεν επήλθε. Η κατάσταση βέβαια παραμένει δύσκολη οι ταύροι είναι μειοψηφία και αυτό δεν φαίνεται καθόλου άσχημο.

Από καραμπόλα η ΚΥΠΡ;

Οι πιέσεις που δέχεται η μετοχή της ΚΥΠΡ αποδίδονται σε ρευστοποιήσεις που κάνει χαρτοφυλάκιο το οποίο κατά  τις φήμες φέρεται να πάτησε «αχινό» σε σχέση με έκθεση που είχε σε επενδυτικά προϊόντα της Lehman.

 

Οι ίδιες πηγές στην αγορά ψιθυρίζουν ότι τα πράγματα μπορεί για κάποιους εγχώριους να γίνουν χειρότερα αν «σκάσει» η Goldman…

 

Στις παρούσες συνθήκες είναι φυσικό να ακούγονται πλείστες ερμηνείες για τα όσα συμβαίνουν στο ταμπλό.  Είναι φυσικό. Αυτός είναι ένας λόγος που οι επενδυτές τέτοιες μέρες πρέπει να κρατιούνται αποστασιοποιημένοι και να διατηρούν την ψυχραιμία τους. 

Τα κέρδη του πόνου!

Οι βίαιες πτώσεις κρύβουν πανικό και όχι τη μεθοδολογία με την οποία περνάνε τα χαρτιά από τα δυνατά χέρια στα αδύνατα.  

Χρηματιστηριακές συνεδριάσεις σαν αυτές τις τελευταίας εβδομάδας κάνουν και τους πλέον ψύχραιμους μακροπρόθεσμους επενδυτές να αναρωτιούνται μήπως είναι η ώρα να πουλήσουν έστω τη μισή θέση τους σε μετοχές προκειμένου να αγοράσουν χαμηλότερα.

 

Τους τελευταίους μήνες το φαινόμενο που εισέπρατα ότι παρατηρούν οι χρηματιστές ήταν αυτό της πλήρους αδιαφορίας. Οχι μόνο δεν έκαναν συναλλαγές οι πελάτες, αλλά ούτε καν ρωτούσαν για την κατάσταση του χαρτοφυλακίου.

 

Την τελευταία εβδομάδα κάτι άλλαξε. Πολλοί ήταν αυτοί που σκέφτηκαν ότι την πάτησα που την πάτησα μέχρι εδώ μήπως να  πουλήσω; Ανάλογο είναι το φαινόμενο και στις διεθνείς αγορές.

 

Το μείον 4,4% της Δευτέρας του Dow και το χθεσινό μείον 4,06% είναι αλήθεια ότι έκοψαν τα πόδια όσων εκ των επενδυτών μένουν όρθιοι είτε επαγγελματίες είναι αυτοί είτε ιδιώτες.

 

Στη στήλη Guru’s Corner του Marketwatch.com εντόπισα τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία: «Υπολόγισα κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία  για τις 16 πτώσεις του Dow Jones στο παρελθόν που ξεπέρασαν το 4,7% της Δευτέρας.

 

Κατά μέσο όρο  έξι μήνες αργότερα ο Dow βρισκόταν 10,4% υψηλότερα.

 

Ένα χρόνο αργότερα βρισκόταν 13,8% υψηλότερα και δυο χρόνια αργότερα 25% υψηλότερα. Πέντε χρόνια αργότερα τα κέρδη ήταν 45,6%».

 

Βέβαια από παντού ακούμε ότι αυτή η κρίση είναι διαφορετική από τις άλλες. Δεν ξεκίνησε από το χρηματιστήριο και αρα δεν μπορεί αν εξηγηθεί με όρους ροών της ρευστότητας στις χρηματιστηριακές αγορές. Σωστά. Οι παλιότεροι θυμούνται όμως ότι σε κάθε κρίση το μοτίβο είναι ίδιο. «Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά».  

 

Είναι αλήθεια ότι αυτή τη στιγμή οι ταύροι έχουν στερέψει επιχειρημάτων. Η καταιγίδα των αρνητικών εξελίξεων είναι καταιγιστική που κάθε λογικά σκεπτόμενος καταλήγει ότι το ρίσκο είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με τις προσδοκίες που φαντάζουν πενιχρές. Ετσι συμβαίνει συνήθως όμως, αλλιώς οι αγορές δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν προεξοφλητικοί μηχανισμοί.

 

Αν οι αρχαίοι πρόγονοι έλεγαν: Συν Αθηνά και χείρα κίνει, εμείς μάλλον θα πρέπει να πούμε ακολουθούμε τη λογική των αγορών και καλού κακού κάνουμε και καμιά προσευχή. 

Κατά τα λοιπά ισχύει αυτό που έλεγε ο γέρο Κοστολάνι: τα κέρδη του χρηματιστηρίου είναι πονεμένα λεφτά.

Οσοι κερδίσουν από τις αγορές των τελευταίων μηνών δεν υπάρχει αμφιβολλία ότι θάχουν πονέσει πολύ. 

No pain no gain

 

Το πετρέλαιο μέσα σε ένα δίμηνο έχει χάσει περίπου το 40% της τιμής του. Όταν κάλπαζε στα 150 και οι «Κασσάνδρες» κράζαν για τα 200 δολάρια υπήρχε ο τρόμος του πληθωρισμού και δει του στασιμοπληθωρισμού. Τώρα οι πλειοψηφία των απαισιόδοξων τρέμει την ύφεση που προμηνύει η πτώση του πετρελαίου.

 

Κανείς δεν λέει ότι η κατάσταση είναι εύκολη στην μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες κρατικοποιούνται σε μια νύχτα, αλλά κατά την ταπεινή άποψη πόρρω απέχουμε από μια παγκόσμια κατάρρευση, ένα κραχ.

 

Τα  χρηματιστηριακά κραχ έρχονται όταν ο κόσμος έχει εξαντλήσει και το τελευταίο περιθώριο δανεισμού για να αγοράσει μετοχές. Σίγουρα η εικόνα ενός συνολικού χρέους total dept να ξεπερνά το 300% του ΑΕΠ στην μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δεν είναι παρήγορο μήνυμα. Το 1929 στο 200% είχε φτάσει και κατέρρευσε ο κόσμος. Αλλά δεν φαίνεται να είναι της παρούσης καθώς το μετά Μπρετον Γουτς status δεν φαίνεται να απειλείται με ανατροπή. Προς το παρόν τουλάχιστον.

 

Στο χρηματιστήριο είναι καλύτερα να κοιτάει κάποιος να νέα του αύριο και όχι εκείνα του χθες. Ο Εντι Γιαρντένι λοιπόν του οποίου τη γνώμη υπολήπτομαι και λαμβάνω σοβαρά υπόψη στο τελευταίο του report σημειώνει: «Δεν είμαι έτοιμο να ενδώσω στο καταθλιπτικό σενάριο που τρέχει από χθες(προχθές) στις χρηματιστηριακές αγορές..

 

Ας μη ξεχνάμε ότι:

 

1)    Η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει κατά 40%.  Με αυτό τον τρόπο το ετησιοποιημένο κόστος έπεσε από τα 4,62 τρισ. $ στα 2,85 τρισ. $. Η τιμή του φυσικού αερίου έχει πέσει κατά 46%. Αυτό αποτελεί άλλη για φοροελάφρυνση για του καταναλωτές.

 

       2)Πληθωρισμός και επιτόκια αρχίζουν να πέφτουν

 

3)Η παραγωγικότητα στις ΗΠΑ ανέβηκε κατά 3,4% στο δεύτερο τρίμηνο του 2008 σε σχέση με πέρυσι. Θα ήταν άλλη μια μονάδα αυξημένη αν εξαιρούνταν ο κατασκευαστικός κλάδος που πλήττεται. Η οικονομική ανάπτυξη έχει μεταπηδήσει από την χαμηλής παραγωγικότητας  οικοδομή στην υψηλής παραγωγικότητας βιομηχανία, παραγωγή κεφαλαιουχικών αγαθών και εξαγωγές.

 

      4)Η παγκόσμια ρευστότητα (κεφαλαίων) αυξήθηκε κατά 22% σε ετήσια βάση τον            περασμένο Ιούνιο(Non gold international reserves). Οι παγκόσμιες εξαγωγές αυξήθηκαν 23% τον περασμένο Μαη. Την πρώτη  του Σεπτέμβρη οι Αμερικάνοι είχαν ένα ρεκόρ καταθέσεων 7,3 τρισ. $.(συμπεριλαμβανομένων και αποταμιεύσεων σε κλειστούς λογαριασμούς και αμοιβαία κεφάλαια –θεσμικά και ιδιωτικά χαρτοφυλάκια).

 

Αυτά είναι κάποια από τα στοιχεία που ίσως οι αναλυτές τα ανακαλύψουν μέσα στο επόμενο τρίμηνο.  Όταν η καταιγίδα θάχει κοπάσει. Στις αγορές πάντα υπάρχει και η θετική και η αρνητική πλευρά των πραγμάτων. Επιλέγουμε συνήθως ανάλογα με την διάθεση να διογκώνουμε την μια ή την άλλη.

 

Εξάλλου οι ταύροι πάντα ξεκινούν το δρομολόγιο σκαρφαλώνοντας στο τοίχο της ανησυχίας.